خردسرای فردوسی یزد

به بهانه سالگرد رویدادهای #شهریور_۱۳۲۰ و اشغال ایران

✍️ #علی_مرادی_مراغه‌ای
@tarikhanehmoradi

✅در «تاریخِ بی ‌قرار ما» حوادث تلخ زیادی وجود دارد که هر کدام زخمی بر دل این ملک نشانده است؛ اما تلخترین اتفاقات همیشه زمانی بر سر کشور و مردم آوار شده که در اثر استبداد ، عقلای قوم و مردان استخواندار و نخبگان، خانه نشین و از حوزه سیاست به حاشیه رانده شده و جامعه از عقلانیت و خرد آنان بی‌بهره مانده و هشدارهای لازم برای اعلام خطر یا وجود نداشته و یا ناشنیده مانده و معمولا کشور با یک حمله خارجی ویرانگر مواجه می‌شده که به نمونه‌های تلخی چون حمله مغول، شورش و حمله محمود افغان یا در دوره معاصر به حمله متفقین در ۱۳۲۰ش می‌توان اشاره کرد...

🌾در آن زمان #ساعد_مراغه‌ای سفير ايران در مسكو بود او که از مردان پخته بود گزارش بسیار مهمی به دفتر مخصوص رضاشاه، ارسال می‌کند؛ اما یکدندگی دیکتاتور مانع شنیدن حقیقت می‌گردد! چرا که اصلا به مشورت اعتقادی نداشت و در آخرین دیدار با کابینه‌اش، گفته بود که راز موفقیتش این بوده که هرگز با کسی مشورت نکرد! (مقاومت شکننده، جان فوران...ص۳۸۱).
ساعد از زبان سفير تركيه نوشته بود «كه اوليای تركيه يقين و اطمينان كامل دارند كه فتح و ظفر بالاخره نصيب انگليسیها و متفقین خواهد بود». امّا رضاشاه بلافاصله خشمگین شده و رئيس دفترش به ساعد پاسخ می‌دهد: «بر حسب فرمان مبارك تذكراتی ابلاغ می‌نمايد... این حرفها، تبليغاتی بيش نيست؛ اگر قضايا روشن شود از اينجا به جنابعالی دستور لازم داده می‌شود» (اسناد نقص بی طرفی ايران، محمد تركمان...ص ۷۱).
این کلمه «از اینجا» جالب است!

🌾هنگامی‌که متفقین راههای کمک به روسیه را بررسی کردند امن‌ترین راه، دو کشور ترکیه و ایران بود که هر دو هم اعلام بی‌طرفی کرده بودند. اما چون ترکیه دارای ارتشی قوی بود و امکان مقاومت مخصوصا در تنگه بسفر و داردانل در مقابل قوای انگلیسی داشت، ایران به عنوان #پل_پیروزی انتخاب گردید. چون متفقین می‌دانستند که ارتش ایران قدرت مقاومت ندارد. در آستانه اشغال ایران، جاسوسان شوروی چنان اطلاعات دقیقی از ارتش ایران و تجهیزات آن گردآوری کرده بودند که حتی در آن زمان برای خود مورخین ایرانی چنان دقیق شناخته شده نبود!
این اطلاعات از میزان عمق رودخانه‌ها تا ارتفاعات کوهها را شامل می‌شد! در گزارشی دیگر که جاسوسان شوروی بعدا در ۲۳۶ برگ از وضعیت ارتش ایران تهیه کرده اند چنین آمده بود:
«تعداد کل ارتش ایران ۱۲۳۰۰۰ نفر و تعداد افسران ۹۰۰۰ نفر هستند؛ وزیر جنگ دو نفر معاون دو نفر ژنرال ستاد، ۱۷نفر ژنرال عملیات ۳۴ نفر سرتیپ؛ ۳۳۸ نفر سرهنگ؛ ۲۳۹ نفر سرهنگ دوم؛ ۳۲۰ نفر سرگرد؛ ۱۴۷۰ سروان؛ ۱۹۶۰ نفر ستوان یکم؛ ۱۲۴۷ نفر ستوان دوم؛ ۸۷۰ نفر ستوان سوم ارتش را اداره می‌کنند»
Həsənli C.P.Günеy: Azərbaycan:Tеhran-Bakı-Moskva arasında (1939-1945)...S.66.

سازمان اطلاعات ارتش شوروی نه تنها ترکیب نظامی ارتش ایران را چنین دقیق شناسایی کرده بود حتی اسم و مشخصات و حتی آدرس و نقشه خانه آنها را هم تهیه کرده بود! (همان منبع)
بنابراین، متفقین دقیقا می‌دانستند که ارتش رضاشاه قدرت ایستادگی در مقابل آنها را ندارد.

🌾اولین تذکر برای اخراج فوری اتباع آلمانی در ۲۵ مرداد ۱۳۲۰ ش به دولت ایران داده شد اما دولت ایران طفره رفته و اعلام کرد که آلمانی‌ها در ایران تحت کنترل هستند. اما متفقین راضی نشده تذکر دوم را دادند. اما حکومت ایران که منتظر نتیجه جنگ و پیروزی آلمان بر شوروی بود سیاست دفع‌الوقت را انتخاب کرده همان پاسخ قبلی را دوباره تکرار کرد.
درخواست اخراج آلمانی‌ها از ایران بهانه‌ای بیش نبوده اما حکومت رضاشاه کاملا آچمز شده بود!
اولا، درخواست اخراج آلمان‌ها بهانه بود حتی اگر ایران آنها را اخراج می‌کرد باز هم اسناد نشان می‌دهد که آنان ایران را اشغال می‌کردند.
ثانیا. اخراج آلمانها از سوی ایران به منزله اقدامی خصمانه علیه آلمان تلقی می‌شد و چه بسا آلمانِ در حال پیشروی در خاک روسیه، می‌توانست پس از پیروزی بر روسیه به سراغ ایران آمده و دست به اقدامی تلافی‌جویانه بزند...

🌾در همین زمان، قبل از حمله و به حرکت درآمدن قوای نظامی متفقین، ابتدا مطبوعات، رادیوها و رسانه‌های تبلیغاتی بر علیه حکومت رضاشاه به حرکت درآمده و در عرض دو ماه، تصویری اهریمنانه از حکومت ایران ارائه شد و آنوقت ارتشهای متفقین حمله خود را آغاز کردند...

https://media.khabaronline.ir/d/2023/06/13/4/5867153.jpg?ts=1686664518000

👌3👍2👎2😁1

www.tgoop.com/XeradsarayeFerdosiYazd/3972

1.78K viewsسیروس حامی, Aug 31 at 08:59

به بهانه سالگرد رویدادهای #شهریور_۱۳۲۰ و اشغال ایران

✍️ #علی_مرادی_مراغه‌ای
@tarikhanehmoradi

✅در «تاریخِ بی ‌قرار ما» حوادث تلخ زیادی وجود دارد که هر کدام زخمی بر دل این ملک نشانده است؛ اما تلخترین اتفاقات همیشه زمانی بر سر کشور و مردم آوار شده که در اثر استبداد ، عقلای قوم و مردان استخواندار و نخبگان، خانه نشین و از حوزه سیاست به حاشیه رانده شده و جامعه از عقلانیت و خرد آنان بی‌بهره مانده و هشدارهای لازم برای اعلام خطر یا وجود نداشته و یا ناشنیده مانده و معمولا کشور با یک حمله خارجی ویرانگر مواجه می‌شده که به نمونه‌های تلخی چون حمله مغول، شورش و حمله محمود افغان یا در دوره معاصر به حمله متفقین در ۱۳۲۰ش می‌توان اشاره کرد...

🌾در آن زمان #ساعد_مراغه‌ای سفير ايران در مسكو بود او که از مردان پخته بود گزارش بسیار مهمی به دفتر مخصوص رضاشاه، ارسال می‌کند؛ اما یکدندگی دیکتاتور مانع شنیدن حقیقت می‌گردد! چرا که اصلا به مشورت اعتقادی نداشت و در آخرین دیدار با کابینه‌اش، گفته بود که راز موفقیتش این بوده که هرگز با کسی مشورت نکرد! (مقاومت شکننده، جان فوران...ص۳۸۱).
ساعد از زبان سفير تركيه نوشته بود «كه اوليای تركيه يقين و اطمينان كامل دارند كه فتح و ظفر بالاخره نصيب انگليسیها و متفقین خواهد بود». امّا رضاشاه بلافاصله خشمگین شده و رئيس دفترش به ساعد پاسخ می‌دهد: «بر حسب فرمان مبارك تذكراتی ابلاغ می‌نمايد... این حرفها، تبليغاتی بيش نيست؛ اگر قضايا روشن شود از اينجا به جنابعالی دستور لازم داده می‌شود» (اسناد نقص بی طرفی ايران، محمد تركمان...ص ۷۱).
این کلمه «از اینجا» جالب است!

🌾هنگامی‌که متفقین راههای کمک به روسیه را بررسی کردند امن‌ترین راه، دو کشور ترکیه و ایران بود که هر دو هم اعلام بی‌طرفی کرده بودند. اما چون ترکیه دارای ارتشی قوی بود و امکان مقاومت مخصوصا در تنگه بسفر و داردانل در مقابل قوای انگلیسی داشت، ایران به عنوان #پل_پیروزی انتخاب گردید. چون متفقین می‌دانستند که ارتش ایران قدرت مقاومت ندارد. در آستانه اشغال ایران، جاسوسان شوروی چنان اطلاعات دقیقی از ارتش ایران و تجهیزات آن گردآوری کرده بودند که حتی در آن زمان برای خود مورخین ایرانی چنان دقیق شناخته شده نبود!
این اطلاعات از میزان عمق رودخانه‌ها تا ارتفاعات کوهها را شامل می‌شد! در گزارشی دیگر که جاسوسان شوروی بعدا در ۲۳۶ برگ از وضعیت ارتش ایران تهیه کرده اند چنین آمده بود:
«تعداد کل ارتش ایران ۱۲۳۰۰۰ نفر و تعداد افسران ۹۰۰۰ نفر هستند؛ وزیر جنگ دو نفر معاون دو نفر ژنرال ستاد، ۱۷نفر ژنرال عملیات ۳۴ نفر سرتیپ؛ ۳۳۸ نفر سرهنگ؛ ۲۳۹ نفر سرهنگ دوم؛ ۳۲۰ نفر سرگرد؛ ۱۴۷۰ سروان؛ ۱۹۶۰ نفر ستوان یکم؛ ۱۲۴۷ نفر ستوان دوم؛ ۸۷۰ نفر ستوان سوم ارتش را اداره می‌کنند»
Həsənli C.P.Günеy: Azərbaycan:Tеhran-Bakı-Moskva arasında (1939-1945)...S.66.

سازمان اطلاعات ارتش شوروی نه تنها ترکیب نظامی ارتش ایران را چنین دقیق شناسایی کرده بود حتی اسم و مشخصات و حتی آدرس و نقشه خانه آنها را هم تهیه کرده بود! (همان منبع)
بنابراین، متفقین دقیقا می‌دانستند که ارتش رضاشاه قدرت ایستادگی در مقابل آنها را ندارد.

🌾اولین تذکر برای اخراج فوری اتباع آلمانی در ۲۵ مرداد ۱۳۲۰ ش به دولت ایران داده شد اما دولت ایران طفره رفته و اعلام کرد که آلمانی‌ها در ایران تحت کنترل هستند. اما متفقین راضی نشده تذکر دوم را دادند. اما حکومت ایران که منتظر نتیجه جنگ و پیروزی آلمان بر شوروی بود سیاست دفع‌الوقت را انتخاب کرده همان پاسخ قبلی را دوباره تکرار کرد.
درخواست اخراج آلمانی‌ها از ایران بهانه‌ای بیش نبوده اما حکومت رضاشاه کاملا آچمز شده بود!
اولا، درخواست اخراج آلمان‌ها بهانه بود حتی اگر ایران آنها را اخراج می‌کرد باز هم اسناد نشان می‌دهد که آنان ایران را اشغال می‌کردند.
ثانیا. اخراج آلمانها از سوی ایران به منزله اقدامی خصمانه علیه آلمان تلقی می‌شد و چه بسا آلمانِ در حال پیشروی در خاک روسیه، می‌توانست پس از پیروزی بر روسیه به سراغ ایران آمده و دست به اقدامی تلافی‌جویانه بزند...

🌾در همین زمان، قبل از حمله و به حرکت درآمدن قوای نظامی متفقین، ابتدا مطبوعات، رادیوها و رسانه‌های تبلیغاتی بر علیه حکومت رضاشاه به حرکت درآمده و در عرض دو ماه، تصویری اهریمنانه از حکومت ایران ارائه شد و آنوقت ارتشهای متفقین حمله خود را آغاز کردند...

https://media.khabaronline.ir/d/2023/06/13/4/5867153.jpg?ts=1686664518000

BY خردسرای فردوسی یزد