Audio
👍1
"Eshik", albatta, ochiladi
Fuzayl ibn Iyoz rahimahulloh hikoya qiladi:
«Duo qiluvchi kishi duosi ijobat bo'lgunga qadar sabr qilishi kerak. Men sabrni bir go'dakdan o'rgandim. Kunlarning birida masjidga ketayotgandim, hovlida bolasini urayotgan bir ayolni ko'rdim. Bola chinqirib yig'lardi. Bir vaqt eshik ochilib, u qochib chiqdi va ortidan eshik tambalandi.
Masjiddan qaytayotib qarasam, bola biroz yig'laganidan keyin uy ostonasiga boshini qo'yib uxlab qolibdi. Onasining rahmi kelib, ko'ngli erib ketdi va eshikni ochdi”.
SHu gaplarni ayta turib Fuzayl ibn Iyoz rahimahulloh yig'ladilar. Ko'zyoshlaridan soqollari ho'l bo'lib ketdi. Va: “Subhanalloh! Banda Alloh taoloning eshigi oldida sabr qilsa, albatta, Alloh unga eshikni ocharkan!” dedilar.
Manba @mehrob_uz
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
Fuzayl ibn Iyoz rahimahulloh hikoya qiladi:
«Duo qiluvchi kishi duosi ijobat bo'lgunga qadar sabr qilishi kerak. Men sabrni bir go'dakdan o'rgandim. Kunlarning birida masjidga ketayotgandim, hovlida bolasini urayotgan bir ayolni ko'rdim. Bola chinqirib yig'lardi. Bir vaqt eshik ochilib, u qochib chiqdi va ortidan eshik tambalandi.
Masjiddan qaytayotib qarasam, bola biroz yig'laganidan keyin uy ostonasiga boshini qo'yib uxlab qolibdi. Onasining rahmi kelib, ko'ngli erib ketdi va eshikni ochdi”.
SHu gaplarni ayta turib Fuzayl ibn Iyoz rahimahulloh yig'ladilar. Ko'zyoshlaridan soqollari ho'l bo'lib ketdi. Va: “Subhanalloh! Banda Alloh taoloning eshigi oldida sabr qilsa, albatta, Alloh unga eshikni ocharkan!” dedilar.
Manba @mehrob_uz
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
This media is not supported in your browser
VIEW IN TELEGRAM
Insonlarni masxara qilish, naqqoshni masxara qilishdir
Ustoz Salohiddin domla
Manba @islohuz
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
Ustoz Salohiddin domla
Manba @islohuz
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
👍1
QIZIL DENGIZGA BORGAN ODAMGA EHROM LOZIM BO‘LADIMI?
#Haj_umra
❓1053-SAVOL: Qizil dengizga Makka shahridan borgan odamga Makkaga qaytishda ehrom bilan kirishi lozimmi?
💬 JAVOB: Bismillahir Rohmanir Rohim. Qizil dengizning hududi katta bo‘lib, Jidda shahri qirg‘oqlariga tutashgan qismi ikki miyqot — Juhfa (Robig‘ shahri yaqinidagi joy, Makkadan 183 km) va Yalamlam (Sa’diya yaqinidagi joy, Makkadan 85 km) miyqotlari orasida joylashgan. Qizil dengizning bir qismi miyqot ichida bo‘lsa, qolgan katta qismi esa, miyqot tashqarisida joylashgan. Shunga ko‘ra, modomiki, Makkalik yoki u yerga borgan hoji qizil dengizga sayohat qilgan vaqtida mazkur ikki miyqot hududidan o‘tib ketib qolmagan bo‘lsa, unga Makka shahriga qaytib kirishda ehromli bo‘lishi shart emas. Chunki u miyqot hududidan chiqib ketgan bo‘lmaydi. Ammo, dengizda kemaga minib, mazkur ikki miyqot hududlaridan tashqariga chiqib ketib qolgan bo‘lsa, u kishi Makkkaga qaytib kirishida albatta ehromli bo‘lishi vojib bo‘ladi.
Ushbu maslala borasida “G‘unyatun-nosik” kitobida keltirilishicha:
"وإن لم يعلم المحاذاة فعلى مرحلتين عرفيتين من مكة كجدة من طرف البحر؛ فإنها على مرحلتين عرفيتين من مكة، وثلاث مراحل شرعية"
"Agar miyqotga barobar joyni qayerligini bilmasa, masalan: (Jidda shahriga dengizdan kelgan kishi kabi), u holda Makkadan ikki “Urfiy marhala” va uch “Shar’iy marhala” uzoqlikdagi joy miyqot hisoblanadi" (95 bet).
Demak, bir marhala 43 km 352 m bo‘lib, ikki urfiy marhala (43 km 352*2=) 86 km 704 m atrofida bo‘ladi. Makkadan Jidda shahriga borgan kishi 86 km atrofida masofani bosib o‘tmagani uchun miyqotdan chiqib ketmaydi.
Shuni ham ta’kidlash kerakki, hozirgi kunda Jidda shahri ichida joylashgan va ziyoratchi hamda sayyohlar borib, qayiqlarga minib, yoki cho‘milib kelayotgan joylar qizil dengiz emas balki uning bir bo‘g‘ozi hisoblanib, u joylar miyqot ichkarisida joylashgan. Shu sababli ham u joylarga borib Makkaga qaytgan kishilar uchun ehromda bo‘lishlari shart qilinmaydi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
Manba @fatvouzlotin
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
#Haj_umra
❓1053-SAVOL: Qizil dengizga Makka shahridan borgan odamga Makkaga qaytishda ehrom bilan kirishi lozimmi?
💬 JAVOB: Bismillahir Rohmanir Rohim. Qizil dengizning hududi katta bo‘lib, Jidda shahri qirg‘oqlariga tutashgan qismi ikki miyqot — Juhfa (Robig‘ shahri yaqinidagi joy, Makkadan 183 km) va Yalamlam (Sa’diya yaqinidagi joy, Makkadan 85 km) miyqotlari orasida joylashgan. Qizil dengizning bir qismi miyqot ichida bo‘lsa, qolgan katta qismi esa, miyqot tashqarisida joylashgan. Shunga ko‘ra, modomiki, Makkalik yoki u yerga borgan hoji qizil dengizga sayohat qilgan vaqtida mazkur ikki miyqot hududidan o‘tib ketib qolmagan bo‘lsa, unga Makka shahriga qaytib kirishda ehromli bo‘lishi shart emas. Chunki u miyqot hududidan chiqib ketgan bo‘lmaydi. Ammo, dengizda kemaga minib, mazkur ikki miyqot hududlaridan tashqariga chiqib ketib qolgan bo‘lsa, u kishi Makkkaga qaytib kirishida albatta ehromli bo‘lishi vojib bo‘ladi.
Ushbu maslala borasida “G‘unyatun-nosik” kitobida keltirilishicha:
"وإن لم يعلم المحاذاة فعلى مرحلتين عرفيتين من مكة كجدة من طرف البحر؛ فإنها على مرحلتين عرفيتين من مكة، وثلاث مراحل شرعية"
"Agar miyqotga barobar joyni qayerligini bilmasa, masalan: (Jidda shahriga dengizdan kelgan kishi kabi), u holda Makkadan ikki “Urfiy marhala” va uch “Shar’iy marhala” uzoqlikdagi joy miyqot hisoblanadi" (95 bet).
Demak, bir marhala 43 km 352 m bo‘lib, ikki urfiy marhala (43 km 352*2=) 86 km 704 m atrofida bo‘ladi. Makkadan Jidda shahriga borgan kishi 86 km atrofida masofani bosib o‘tmagani uchun miyqotdan chiqib ketmaydi.
Shuni ham ta’kidlash kerakki, hozirgi kunda Jidda shahri ichida joylashgan va ziyoratchi hamda sayyohlar borib, qayiqlarga minib, yoki cho‘milib kelayotgan joylar qizil dengiz emas balki uning bir bo‘g‘ozi hisoblanib, u joylar miyqot ichkarisida joylashgan. Shu sababli ham u joylarga borib Makkaga qaytgan kishilar uchun ehromda bo‘lishlari shart qilinmaydi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
Manba @fatvouzlotin
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
👍1
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Qiyomat kuni sizni faqat solih amallaringiz qutqaradi.
Shayx Alijon qori
Manba: @Alquranuz
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
Shayx Alijon qori
Manba: @Alquranuz
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
👍1
#Duo
Go'zal duo
Sarvari Koinot alayhissalom vasallam Oysha roziyallohu anhoga bunday dedilar: «“Allohim, men Sendan yaxshilikning hammasini – dunyodagisiyu oxiratdagisini, bilganimu bilmaganimni so'rayman. Sendan yomonliklarning hammasidan – bilganimu bilmaganimdan panoh so'rayman. Sendan jannatni va unga yaqinlashtiruvchi so'z yoki amalni so'rayman. Sendan do'zaxdan va unga yaqinlashtiruvchi so'z yoki amaldan panoh so'rayman. Sendan bandang va rasuling Muhammad sollallohu alayhi vasallam so'ragan yaxshilikni so'rayman. Sendan bandang va rasuling Muhammad sollallohu alayhi vasallam panoh so'ragan yomonlikdan panoh so'rayman. Men Sendan menga taqdir etilgan ishingning oqibatini men uchun yaxshilik qilishingni so'rayman”, – deb duo qilgin».
Imom Ahmad va Imom Ibn Moja rivoyati.
Manba @mehrob_uz
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
Go'zal duo
Sarvari Koinot alayhissalom vasallam Oysha roziyallohu anhoga bunday dedilar: «“Allohim, men Sendan yaxshilikning hammasini – dunyodagisiyu oxiratdagisini, bilganimu bilmaganimni so'rayman. Sendan yomonliklarning hammasidan – bilganimu bilmaganimdan panoh so'rayman. Sendan jannatni va unga yaqinlashtiruvchi so'z yoki amalni so'rayman. Sendan do'zaxdan va unga yaqinlashtiruvchi so'z yoki amaldan panoh so'rayman. Sendan bandang va rasuling Muhammad sollallohu alayhi vasallam so'ragan yaxshilikni so'rayman. Sendan bandang va rasuling Muhammad sollallohu alayhi vasallam panoh so'ragan yomonlikdan panoh so'rayman. Men Sendan menga taqdir etilgan ishingning oqibatini men uchun yaxshilik qilishingni so'rayman”, – deb duo qilgin».
Imom Ahmad va Imom Ibn Moja rivoyati.
Manba @mehrob_uz
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
❤1🕊1
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Ислом – мукаммал дин
🕌 Бухоро вилояти Чор Бакр жоме масжиди имом хатиби — Азизхўжа домла Иноятов
Manba: @bayyinauz
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
🕌 Бухоро вилояти Чор Бакр жоме масжиди имом хатиби — Азизхўжа домла Иноятов
Manba: @bayyinauz
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
👍1
Media is too big
VIEW IN TELEGRAM
Dunyo va oxirat yaxshiligini so‘rash
Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf rahimahulloh
Manba @islomuz
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf rahimahulloh
Manba @islomuz
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
👍1
MINO VA ARAFOTDA NAMOZ TO‘LIQ O‘QILADIMI YOKI QASR QILINADIMI?
#Haj_umra #namoz
❓1054-SAVOL: Hojilar haj amallarini bajarish jarayonida Mino va Arafotga ham chiqib keladilar. Ular ushbu joylarda to‘rt rakatli namozlarni to‘liq o‘qiydilarmi yoki qasr qiladilarmi?
💬 JAVOB: Bismillahir Rohmanir Rohim. Bizning mazhabimiz so‘ziga ko‘ra, Mino va Arafotga chiqishning namozni qasr qilishiga ta’siri yo‘q. Ya’ni u yerga chiqqan hoji muqim bo‘lsa namozlarni to‘liq o‘qiydi. Agar musofir bo‘lsa qasr o‘qiydi.
Alloma Badruddin Ayniy “Umdatul qoriy” da quyidagilarni aytadilar:
وقال أكثر أهل العلم، منهم عطاء والزهري والثوري والكوفيون وأبو حنيفة وأصحابه والشافعي وأحمد وأبو ثور: لا يقصر الصلاة أهل مكة بمنى وعرفات لانتفاء مسافة القصر. وقال الطحاوي: وليس الحج موجبا للقصر لأن أهل منى وعرفات إذا كانوا حجاجا أتموا، وليس هو متعلقا بالموضع، وإنما هو متعلق بالسفر، وأهل مكة مقيمون هناك لا يقصرون، ولما كان المقيم لا يقصر لو خرج إلى منى كذلك الحاج
“Ahli ilmlarning aksari, jumladan Ato, Zuhriy, Savriy, Ko‘fa ulamolari, Abu Hanifa va shogirdlari, Shofeiy, Ahmad va Abu Savrlar Makka ahlining Mino va Arafotda qasr qilmasliklarini aytganlar. Chunki Makka va bu joylar orasida qasr masofasi topilmaydi. Tahoviy “Haj qasrni vojib qilmaydi. Zero, Mino va Arafot ahli haj qilsa namozni to‘liq o‘qiydi. Chunki, qasr qilishning joyga aloqasi yo‘q. Albatta, u safarga aloqador narsadir. Makka aholisi u joyda muqim hisoblanadilar. Muqim Minoga chiqqanda qasr qilmagani kabi hoji ham agar muqim bo‘lsa (Mino va Arafotga chiqqanda to‘liq o‘qiydi)”.
"Muhiyti Burhoniy" kitobida mazkur masala batafsil bayon qilingan. Bu xususda "Fatavoi Tatarxoniya" kitobida ham mazhabimizning katta imomlaridan naql va jiddiy tanbehlar keltirilgan. "Raddul muhtor" kitobida ham ushbu so‘zlar aytib o‘tilgan.
Yuqoridagi iboralardan kelib chiqib quyidagilarni aytishimiz mumkin. Agar hoji Makkaga borganda 15 kun turgandan keyin Mino va Arafotga chiqsa, Makkada ham, Mino va Arafotda ham, u yerdan qaytgandan keyin ham to‘rt rakatli namozlarni to‘liq o‘qiydi. Chunki u Makkada muqim hisoblanadi.
Agar hoji Minoga chiqishdan oldin Makkada 15 kundan kamroq tursa, u Makkada ham, Mino va Arafotga chiqqanda ham qasr o‘qiydi. Chunki u musofir hisoblanadi. Makkaga qaytgandan keyin u ushbu shaharda 15 kun turishni qasd qilsa to‘liq o‘qiydi. Agar 15 kundan kamroq turishni qasd qilsa qasr o‘qiydi.
Shu o‘rinda yana bir mulohazani aytib o‘tamiz: Mino va Arafotda jamoatga imom bo‘layotgan kishilar Makkada 15 kun turgandan keyin chiqqan bo‘lsalar to‘liq o‘qiydilar. Ularga iqtido qilgan hojilar, xoh muqim bo‘lsin, xoh musofir bo‘lsin, to‘rt rakat o‘qiyveradilar. Agar imom 15 kun turmasdan chiqqan bo‘lsa qasr o‘qiydi. Unga iqtido qilgan kishi 15 kundan oldin chiqqan bo‘lsa ya’ni musofir bo‘lsa qasr qiladi. 15 kun va undan ko‘proq muddat turib chiqqan bo‘lsa imom ikki rakat o‘qigandan keyin turib qolgan ikki rakatni o‘zi o‘qib tugatadi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
Manba @fatvouzlotin
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
#Haj_umra #namoz
❓1054-SAVOL: Hojilar haj amallarini bajarish jarayonida Mino va Arafotga ham chiqib keladilar. Ular ushbu joylarda to‘rt rakatli namozlarni to‘liq o‘qiydilarmi yoki qasr qiladilarmi?
💬 JAVOB: Bismillahir Rohmanir Rohim. Bizning mazhabimiz so‘ziga ko‘ra, Mino va Arafotga chiqishning namozni qasr qilishiga ta’siri yo‘q. Ya’ni u yerga chiqqan hoji muqim bo‘lsa namozlarni to‘liq o‘qiydi. Agar musofir bo‘lsa qasr o‘qiydi.
Alloma Badruddin Ayniy “Umdatul qoriy” da quyidagilarni aytadilar:
وقال أكثر أهل العلم، منهم عطاء والزهري والثوري والكوفيون وأبو حنيفة وأصحابه والشافعي وأحمد وأبو ثور: لا يقصر الصلاة أهل مكة بمنى وعرفات لانتفاء مسافة القصر. وقال الطحاوي: وليس الحج موجبا للقصر لأن أهل منى وعرفات إذا كانوا حجاجا أتموا، وليس هو متعلقا بالموضع، وإنما هو متعلق بالسفر، وأهل مكة مقيمون هناك لا يقصرون، ولما كان المقيم لا يقصر لو خرج إلى منى كذلك الحاج
“Ahli ilmlarning aksari, jumladan Ato, Zuhriy, Savriy, Ko‘fa ulamolari, Abu Hanifa va shogirdlari, Shofeiy, Ahmad va Abu Savrlar Makka ahlining Mino va Arafotda qasr qilmasliklarini aytganlar. Chunki Makka va bu joylar orasida qasr masofasi topilmaydi. Tahoviy “Haj qasrni vojib qilmaydi. Zero, Mino va Arafot ahli haj qilsa namozni to‘liq o‘qiydi. Chunki, qasr qilishning joyga aloqasi yo‘q. Albatta, u safarga aloqador narsadir. Makka aholisi u joyda muqim hisoblanadilar. Muqim Minoga chiqqanda qasr qilmagani kabi hoji ham agar muqim bo‘lsa (Mino va Arafotga chiqqanda to‘liq o‘qiydi)”.
"Muhiyti Burhoniy" kitobida mazkur masala batafsil bayon qilingan. Bu xususda "Fatavoi Tatarxoniya" kitobida ham mazhabimizning katta imomlaridan naql va jiddiy tanbehlar keltirilgan. "Raddul muhtor" kitobida ham ushbu so‘zlar aytib o‘tilgan.
Yuqoridagi iboralardan kelib chiqib quyidagilarni aytishimiz mumkin. Agar hoji Makkaga borganda 15 kun turgandan keyin Mino va Arafotga chiqsa, Makkada ham, Mino va Arafotda ham, u yerdan qaytgandan keyin ham to‘rt rakatli namozlarni to‘liq o‘qiydi. Chunki u Makkada muqim hisoblanadi.
Agar hoji Minoga chiqishdan oldin Makkada 15 kundan kamroq tursa, u Makkada ham, Mino va Arafotga chiqqanda ham qasr o‘qiydi. Chunki u musofir hisoblanadi. Makkaga qaytgandan keyin u ushbu shaharda 15 kun turishni qasd qilsa to‘liq o‘qiydi. Agar 15 kundan kamroq turishni qasd qilsa qasr o‘qiydi.
Shu o‘rinda yana bir mulohazani aytib o‘tamiz: Mino va Arafotda jamoatga imom bo‘layotgan kishilar Makkada 15 kun turgandan keyin chiqqan bo‘lsalar to‘liq o‘qiydilar. Ularga iqtido qilgan hojilar, xoh muqim bo‘lsin, xoh musofir bo‘lsin, to‘rt rakat o‘qiyveradilar. Agar imom 15 kun turmasdan chiqqan bo‘lsa qasr o‘qiydi. Unga iqtido qilgan kishi 15 kundan oldin chiqqan bo‘lsa ya’ni musofir bo‘lsa qasr qiladi. 15 kun va undan ko‘proq muddat turib chiqqan bo‘lsa imom ikki rakat o‘qigandan keyin turib qolgan ikki rakatni o‘zi o‘qib tugatadi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
Manba @fatvouzlotin
👉@Tasadduq_yo_rosululloh
👍1
Imom Rabboniy rahmatullohi alayh aytadi:
«Odamlar riyozat chekish deganda och qolib, nafl ro'za tutishni tushuna boshladilar. Holbuki, dinimiz buyurgan miqdorda taom yeyish foydaliroq va kuchliroqdir. Bir odamning oldiga lazzatli taomlar qo'yilib, ishtaha bilan hammasini yegisi kelib turganida, dinimiz buyurgan miqdorda yeyish kuchli riyozatdir».
“Manoqibi Ahmadiyya”.
Manba @mehrob_uz
«Odamlar riyozat chekish deganda och qolib, nafl ro'za tutishni tushuna boshladilar. Holbuki, dinimiz buyurgan miqdorda taom yeyish foydaliroq va kuchliroqdir. Bir odamning oldiga lazzatli taomlar qo'yilib, ishtaha bilan hammasini yegisi kelib turganida, dinimiz buyurgan miqdorda yeyish kuchli riyozatdir».
“Manoqibi Ahmadiyya”.
Manba @mehrob_uz
❤1👍1
IKKI HARAMDA ASR NAMOZINI ERTA O‘QISH MASALASI
#Haj_umra #namoz
❓1055-SAVOL: Ikki haramda asr namozi ertaroq o‘qilar ekan. Biz ham shu vaqtda o‘qisak bo‘ladimi?
💬 JAVOB: Bismillahir Rohmanir Rohim. Saudiya arabistonida, xususan, Masjidul harom va Masjidun Nabaviyda asr namozi ertaroq, ya’ni soya bir barobar bo‘lgan vaqtda o‘qiladi. Chunki ular hanbaliy mazhabi bo‘yicha amal qiladilar.
Hanafiy mazhabi bo‘yicha asr namozining vaqti borasida ikki xil qarash bor:
1. Asr vaqti Quyosh zavoldan og‘gandan keyin soya ikki barobar bo‘lganda kiradi. Ushbu qarashga mazhabimizdagi fatvo berilgan bo‘lib, ko‘pchilik mashoyixlar ixtiyor qilishgan.
2. Asr vaqti Quyosh zavoldan og‘gandan keyin soya bir barobar bo‘lganda kiradi. Buni Imom Abu Yusuf va Imom Muhammadlar aytishgan. Imom Abu Hanifa ham ushbu gapni aytganlari rivoyat qilingan. Imom Tahoviy "Muxtasar"da, Taroblusiy "Burhon"da, Shurunbuloliy "Durrul muxtor"ning hoshiyasida ushbu fatvoni ixtiyor qilishgan.
Boshqa mazhab ulamolari ham soya bir barobar bo‘lganda asr vaqti kiradi, deydilar. Bu haqda Alloma Haskafiy shunday deydilar: Shuning uchun ikki haramda mazkur so‘zlarga amal qilgan holda asr namozini jamoat bilan o‘qish mumkin.
( وَوَقْتُ الظُّهْرِ مِنْ زَوَالِهِ إلَى بُلُوغِ الظِّلِّ مِثْلَيْهِ ) وَعَنْهُ مِثْلَهُ ، وَهُوَ قَوْلُهُمَا وَزُفَرَ وَالْأَئِمَّةِ الثَّلَاثَةِ
"Peshinning vaqti quyosh og‘gandan boshlab, har narsaning soyasi asliy soyasidan boshqa o‘zining ikki barobari bo‘lgunichadir. Imom Abu Hanifa rahimahulloh bir soya barobar bo‘lgunicha degan rivoyat ham bor. Imomayn, Imom Zufar va uch mazhab sohiblari ham bir barobar bo‘lguncha deganlar" (Raddul muhtor).
Hadisi shariflarda ikki haramda o‘qilgan namozlarning fazilati ko‘plab kelgani va ushbu muborak joylarda ixtilof qilmaslik zarurati sababli yurtdoshlarimiz asr namozini jamoatga iqtido qilgan holda o‘qishlari mumkin. Bu bilan Imom Abu Yusuf va Imom Muhammad raimahullohlarning fatvo bergan hamda ayrim mashoyixlarimiz ixtiyor qilgan fatvoga amal qilgan hisoblanadilar.
Shuni yodda tutish lozimki, ushbu fatvoga amal qilish uchun u yerdagi musulmonlarga xilof qilmaslik zarurati bo‘lgani sababli hamda mazhabimizdagi ayrim ulamolar ixtiyor qilgani uchun ruxsat etilmoqda. Ammo boshqa yurtlarda, xususan, bizning yurtimizda asr namozi ikki soya vaqtida o‘qiladi. Bu vaqtgacha peshin vaqti turgan hisoblanadi. Chunki ikki soya degan gap hanafiy mazhabining fatvosi o‘laroq qabul qilingan (“Anvorul-manosik” kitobi). Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
Manba @fatvouzlotin
#Haj_umra #namoz
❓1055-SAVOL: Ikki haramda asr namozi ertaroq o‘qilar ekan. Biz ham shu vaqtda o‘qisak bo‘ladimi?
💬 JAVOB: Bismillahir Rohmanir Rohim. Saudiya arabistonida, xususan, Masjidul harom va Masjidun Nabaviyda asr namozi ertaroq, ya’ni soya bir barobar bo‘lgan vaqtda o‘qiladi. Chunki ular hanbaliy mazhabi bo‘yicha amal qiladilar.
Hanafiy mazhabi bo‘yicha asr namozining vaqti borasida ikki xil qarash bor:
1. Asr vaqti Quyosh zavoldan og‘gandan keyin soya ikki barobar bo‘lganda kiradi. Ushbu qarashga mazhabimizdagi fatvo berilgan bo‘lib, ko‘pchilik mashoyixlar ixtiyor qilishgan.
2. Asr vaqti Quyosh zavoldan og‘gandan keyin soya bir barobar bo‘lganda kiradi. Buni Imom Abu Yusuf va Imom Muhammadlar aytishgan. Imom Abu Hanifa ham ushbu gapni aytganlari rivoyat qilingan. Imom Tahoviy "Muxtasar"da, Taroblusiy "Burhon"da, Shurunbuloliy "Durrul muxtor"ning hoshiyasida ushbu fatvoni ixtiyor qilishgan.
Boshqa mazhab ulamolari ham soya bir barobar bo‘lganda asr vaqti kiradi, deydilar. Bu haqda Alloma Haskafiy shunday deydilar: Shuning uchun ikki haramda mazkur so‘zlarga amal qilgan holda asr namozini jamoat bilan o‘qish mumkin.
( وَوَقْتُ الظُّهْرِ مِنْ زَوَالِهِ إلَى بُلُوغِ الظِّلِّ مِثْلَيْهِ ) وَعَنْهُ مِثْلَهُ ، وَهُوَ قَوْلُهُمَا وَزُفَرَ وَالْأَئِمَّةِ الثَّلَاثَةِ
"Peshinning vaqti quyosh og‘gandan boshlab, har narsaning soyasi asliy soyasidan boshqa o‘zining ikki barobari bo‘lgunichadir. Imom Abu Hanifa rahimahulloh bir soya barobar bo‘lgunicha degan rivoyat ham bor. Imomayn, Imom Zufar va uch mazhab sohiblari ham bir barobar bo‘lguncha deganlar" (Raddul muhtor).
Hadisi shariflarda ikki haramda o‘qilgan namozlarning fazilati ko‘plab kelgani va ushbu muborak joylarda ixtilof qilmaslik zarurati sababli yurtdoshlarimiz asr namozini jamoatga iqtido qilgan holda o‘qishlari mumkin. Bu bilan Imom Abu Yusuf va Imom Muhammad raimahullohlarning fatvo bergan hamda ayrim mashoyixlarimiz ixtiyor qilgan fatvoga amal qilgan hisoblanadilar.
Shuni yodda tutish lozimki, ushbu fatvoga amal qilish uchun u yerdagi musulmonlarga xilof qilmaslik zarurati bo‘lgani sababli hamda mazhabimizdagi ayrim ulamolar ixtiyor qilgani uchun ruxsat etilmoqda. Ammo boshqa yurtlarda, xususan, bizning yurtimizda asr namozi ikki soya vaqtida o‘qiladi. Bu vaqtgacha peshin vaqti turgan hisoblanadi. Chunki ikki soya degan gap hanafiy mazhabining fatvosi o‘laroq qabul qilingan (“Anvorul-manosik” kitobi). Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
Manba @fatvouzlotin
👍1
Bu kiyimni ehtiyot qil!
Ibn Sam'oniy aytadi: «Bir kampir Naysabur masjidini qurayotgan rais Abu Ali Mani'iyning huzuriga yarim dinor turadigan kiyim ko'tarib keldi. «Masjid qurayotganingni eshitib, men ham ozgina nafaqa qilib, hissa qo'shgim keldi», dedi kampir raisga qarab. Rais xazinabonni chaqirib, ming dinor keltirishini buyurdi. Kampir olib kelgan kiyimni ming dinorga sotib oldi. Xazinabon kiyimni olgach, rais unga qarab: «Mana bu ming dinor – kampirning nomidan masjid qurilishi uchun ehson. Bu kiyimni esa mening kafanligim uchun saqlab qo'y, Alloh taologa shu kiyimda yo'liqaman», dedi».
“Solihlar gulshani”dan.
Manba @mehrob_uz
Ibn Sam'oniy aytadi: «Bir kampir Naysabur masjidini qurayotgan rais Abu Ali Mani'iyning huzuriga yarim dinor turadigan kiyim ko'tarib keldi. «Masjid qurayotganingni eshitib, men ham ozgina nafaqa qilib, hissa qo'shgim keldi», dedi kampir raisga qarab. Rais xazinabonni chaqirib, ming dinor keltirishini buyurdi. Kampir olib kelgan kiyimni ming dinorga sotib oldi. Xazinabon kiyimni olgach, rais unga qarab: «Mana bu ming dinor – kampirning nomidan masjid qurilishi uchun ehson. Bu kiyimni esa mening kafanligim uchun saqlab qo'y, Alloh taologa shu kiyimda yo'liqaman», dedi».
“Solihlar gulshani”dan.
Manba @mehrob_uz
METAGO ORQALI PUL TOPISH HALOLMI?
#halol_harom
❓1056-SAVOL: MetaGO platformasi orqali daromad ko‘rish halolmi?
💬 JAVOB: Bismillahir Rohmanir Rohim. MetaGO dasturi aslida tarmoqli marketingning bir ko‘rinishidir. Unda dasturga kriptovalyuta orqali pul kiritiladi. Kiritgan pulni sun’iy intellekt – robotga pul ishlash uchun ruxsat beriladi. Robot tikilgan pulga bir birjadan ixtiyoriy kriptovalyutani sotib olib, ikkinchi birjaga qimmatroqqa sotadi. Ko‘rilgan daromad oldindan aniq va’da qilingan bo‘ladi va formula asosida taqsimlanadi. Mana shu jarayon atigi 1-2 daqiqa atrofida bajariladi. Dastur ro‘yxatidan o‘tish paytida kriptovalyuta bilan birinchi 100$ hisobni to‘ldirganingiz uchun 6$ pul beradi. Bu bilan ushbu amaliyotda sudxo‘rlikka oid amaliyot borligi ma’lum bo‘lmoqda.
Undan tashqari MetaGO dasturida VIP-1, VIP-2, VIP-3 kabi qator paketlar bo‘lib, ishtirokchi o‘z daromadini ko‘paytirishi uchun muayyan muddat ichida ma’lum sondagi odamlarni dasturga jalb etishi talab etiladi. Aks holda, ishtirokchining daromadi bir xil miqdorda turaveradi. O‘z-o‘zidan ko‘rinib turibdiki, bu qimordir. Chunki, odatda o‘sha jalb qilingan odamlar tikkan mablag‘larning ma’lum bir foizi birinchi ishtirokchiga daromad sifatida beriladi, qolgan qismi esa dastur ixtirochilariga ketadi.
MetaGO dasturi orqali pul topish shariatimizga ko‘ra harom sanaladi. Chunki unda ham ribaviy amaliyot, ham qimor bor. Har ikkisi ham dinimizda qat’iyan harom qilingan bo‘lib, botil yo‘l bilan pul topish sanaladi. Alloh taolo O‘zining Kalomida shunday marhamat qilgan:
"يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَنْ تَكُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْكُمْ وَلَا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا"
ya’ni: “Ey, mo‘minlar! Mol-mulklaringizni o‘rtada nohaq (yo‘llar) bilan yemangizlar! O‘zaro rozilik asosidagi tijorat bundan mustasno. Shuningdek, o‘zlaringizni (bir-biringizni) o‘ldirmangiz! Albatta, Alloh sizlarga rahm shafqatlidir” (Niso surasi, 29-oyat).
Barcha Islom ulamolariga ko‘ra, mazkur oyati karimadagi mol-mulklarni o‘rtada nohaq yo‘llar bilan yeyishdan murod – qimor, ribo, tovlamachilik, o‘g‘rilik va yolg‘on gapirib savdo qilish kabi barcha noshar’iy ko‘rinishdagi bitimlar kiradi. MetaGo shunday botil bitimlardan sanaladi.
Bundan tashqari dastur daromadining bir qismi bo‘lmish kriptovalyutalar savdosi ham shar’an joiz emas. Uning joiz emasligiga Xalqaro Islom fiqhi akademiyasi, Misr Arab Respublikasidagi “Dorul-ifto” kabi fatvo tashkilotlari tomonidan ham fatvo berilgan. Bu fatvoni Muftiy Muhammad Taqiy Usmoniy hafizahulloh ham tasdiqlaganlar. Chunki kriptovalyutalar haqiqiy “pul birligi” hisoblanmaydi. Zero, bitkoin manbasi noma’lum, kafolati yo‘q, aldov va firib amaliyotlariga nishondir.
Shulardan kelib chiqib MetaGO dasturiga pul tikish va undan daromad olish shar’an harom sanaladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
Manba @fatvouzlotin
#halol_harom
❓1056-SAVOL: MetaGO platformasi orqali daromad ko‘rish halolmi?
💬 JAVOB: Bismillahir Rohmanir Rohim. MetaGO dasturi aslida tarmoqli marketingning bir ko‘rinishidir. Unda dasturga kriptovalyuta orqali pul kiritiladi. Kiritgan pulni sun’iy intellekt – robotga pul ishlash uchun ruxsat beriladi. Robot tikilgan pulga bir birjadan ixtiyoriy kriptovalyutani sotib olib, ikkinchi birjaga qimmatroqqa sotadi. Ko‘rilgan daromad oldindan aniq va’da qilingan bo‘ladi va formula asosida taqsimlanadi. Mana shu jarayon atigi 1-2 daqiqa atrofida bajariladi. Dastur ro‘yxatidan o‘tish paytida kriptovalyuta bilan birinchi 100$ hisobni to‘ldirganingiz uchun 6$ pul beradi. Bu bilan ushbu amaliyotda sudxo‘rlikka oid amaliyot borligi ma’lum bo‘lmoqda.
Undan tashqari MetaGO dasturida VIP-1, VIP-2, VIP-3 kabi qator paketlar bo‘lib, ishtirokchi o‘z daromadini ko‘paytirishi uchun muayyan muddat ichida ma’lum sondagi odamlarni dasturga jalb etishi talab etiladi. Aks holda, ishtirokchining daromadi bir xil miqdorda turaveradi. O‘z-o‘zidan ko‘rinib turibdiki, bu qimordir. Chunki, odatda o‘sha jalb qilingan odamlar tikkan mablag‘larning ma’lum bir foizi birinchi ishtirokchiga daromad sifatida beriladi, qolgan qismi esa dastur ixtirochilariga ketadi.
MetaGO dasturi orqali pul topish shariatimizga ko‘ra harom sanaladi. Chunki unda ham ribaviy amaliyot, ham qimor bor. Har ikkisi ham dinimizda qat’iyan harom qilingan bo‘lib, botil yo‘l bilan pul topish sanaladi. Alloh taolo O‘zining Kalomida shunday marhamat qilgan:
"يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آَمَنُوا لَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُمْ بَيْنَكُمْ بِالْبَاطِلِ إِلَّا أَنْ تَكُونَ تِجَارَةً عَنْ تَرَاضٍ مِنْكُمْ وَلَا تَقْتُلُوا أَنْفُسَكُمْ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِكُمْ رَحِيمًا"
ya’ni: “Ey, mo‘minlar! Mol-mulklaringizni o‘rtada nohaq (yo‘llar) bilan yemangizlar! O‘zaro rozilik asosidagi tijorat bundan mustasno. Shuningdek, o‘zlaringizni (bir-biringizni) o‘ldirmangiz! Albatta, Alloh sizlarga rahm shafqatlidir” (Niso surasi, 29-oyat).
Barcha Islom ulamolariga ko‘ra, mazkur oyati karimadagi mol-mulklarni o‘rtada nohaq yo‘llar bilan yeyishdan murod – qimor, ribo, tovlamachilik, o‘g‘rilik va yolg‘on gapirib savdo qilish kabi barcha noshar’iy ko‘rinishdagi bitimlar kiradi. MetaGo shunday botil bitimlardan sanaladi.
Bundan tashqari dastur daromadining bir qismi bo‘lmish kriptovalyutalar savdosi ham shar’an joiz emas. Uning joiz emasligiga Xalqaro Islom fiqhi akademiyasi, Misr Arab Respublikasidagi “Dorul-ifto” kabi fatvo tashkilotlari tomonidan ham fatvo berilgan. Bu fatvoni Muftiy Muhammad Taqiy Usmoniy hafizahulloh ham tasdiqlaganlar. Chunki kriptovalyutalar haqiqiy “pul birligi” hisoblanmaydi. Zero, bitkoin manbasi noma’lum, kafolati yo‘q, aldov va firib amaliyotlariga nishondir.
Shulardan kelib chiqib MetaGO dasturiga pul tikish va undan daromad olish shar’an harom sanaladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
Manba @fatvouzlotin