tgoop.com/Soroush_Philosopher/5860
Last Update:
🌺◾️ شرحی بر #اوصاف_پارسایان
بخش دوم
■معیشت و زبان نزد پارسایان
جهان راه خداوند است و به هرسویی که قدم بگذارد از اراده او خارج نمی شود. لذا شیطان هم کارگزار خداوند است و در هستی جایگاهی را به خود اختصاص داده است. در سخنان پیشین جایگاه خلق مورد بررسی قرار گرفت. اما اکنون سخن از معیشت است؛ لذا این کلام امیرالمومنین برگرفته از قرآن است که اولین نشان اهل تقوا این است که اذعان می کنند که معیشت شان دست اوست. در سوره زخرف عده ای به پیامبر اسلام ایراد گرفتند که چرا ما پیامبر نشدیم؟ پاسخ این است که این امر به تقوای الهی بازمی گردد. لذا ایمان به رزق و قضا و قدر جزء ارکان تفکر دینی است. انسان باید ایمان بیاورد و یقین بداند که روزی دهنده خداوند است. در روایات آمده است که آدمی طعم ایمان را نمی چشد مگر اینکه بداند آنچه بر سر او آمده محال بوده که نیاید؛ و آنچه نیامده محال بوده است که بیاید. اما عده ای این سخن را که هر انسانی در جایگاه خود است بر درویش مسلکی حمل نموده و بر این عقیده هستند که هرچه پیش آید خوش آید. اما در کلام امیرالمومنین این سخن هست که از خدا بترسید و در مورد شهرها و بندگان خدا کوتاهی نکنید که شما حتی در مورد ساختمانها و حیوانات مسئول هستید. پس هیچگاه نباید منتظر بمانیم که فلان حکم فلسفی صادر شود تا حرکت کنیم. اینکه عده ای به جبر حکم می کنند و عده ای به اختیار آیا باید باعث شود که ما حرکت در زندگی را سلب کنیم؟ این فیلسوفان هستند که منتظر رخ دادی هستند تا آن را تفسیر کنند. لذا تقدیر الهی بیان کیفیت عملی است که در همین نظام جاری است. جبر و اختیار دو تفسیر از رفتار ما آدمیان هستند. خدا به انسان موقعیت اجتماعی و سایر موقعیت ها را بخشیده است و از همین جهت این تقدیر الهی دلیل بر این نیست که ما حرکت نکنیم. هم چنین است مساله غنا و فقر. عده ای از این کلام مولی که خداوند معیشت را قسمت کرد و هرکسی را در جای خود قرار داد حالتی استاتیک می گیرند. لذا انسان فکر می کند که اگر حرکت کند نظام عالم را بر هم زده است اما این صحیح نیست چرا که تغییرجهان هم عین تقدیر است. از دومین نشانه های اهل تقوا مساله آفت زبان و سخن صواب است و دیگری تواضع و جامه معتدل. انسان باید زبان خود را حفظ کند و مگر چیزی غیر از زبان انسان را به آتش می برد؟ زبان یکی از لغزشگاه های انسان است. لذا اهل بیت چنان سخن می گویند که گویی راست گفته اند و زمان سکوت به گونه ای نیستند که بر آنها تحمیل شده باشد. لذا هنر انسان سکوت است. مگر ما چقدر دانش داریم که دیگران را ارشاد کنیم. ما دانشی نداریم ولی باید خود را بسنجیم که این عمل و سخن به هوی و هوس می رود یا به حقیقت؟ بنابراین زمانی که انسان سخن می گوید باید بداند که این سخن به ضرر است و یا سود؟ و اینکه خودش به آن سخن ملتزم باشد تا موثر افتد. اهل تقوا نه اهل زبان زدن هستند و نه تکبر و در عین حال معتدل. لذا تواضع فرزند راستین شناخت خود است. کسی که خود را نشناخته است وجودش را بزرگتر از آن چیزی می بیند که هست و دچار تکبر و غرور می گردد و از سر حقارت نفس مدعی عظمت نفس می شود. انسان با تقوا از محرمات پرهیز می کند و بر خودش متمرکز است. او نباید بر اساس حواس ظاهری اجازه دهد که هرکس مهمان دلش شود و به این ترتیب با بریدن تعلقات آنچه را که سد راه او است بر می دارد.
ادامه دارد...
✍ #عبدالکریم_سروش
📚 #اوصاف_پارسایان
https://www.tgoop.com/Soroush_Philosopher
BY عبدالکریم سروش و فلاسفه

Share with your friend now:
tgoop.com/Soroush_Philosopher/5860