tgoop.com/Soroush_Philosopher/5805
Last Update:
🔴◾️ #روشنگری و #روشن‌نگری
به #کانت می‌شود انتقاد کرد که درست نیست که نابالغی فکری انسانها را فقط به تنبلی فکری و آسایش‌طلبی آنان برگردانیم؛ نظام های سلطه اینگونه ایجاب می‌کرده‌اند که انسانها هم در فکر و هم در عمل پیرو و فرمانبردار باشند؛ اولیا در این که توده‌ی عوام در نابالغی فکری به سر برند، منافعی داشته و دارند. بر این قرار ممکن است این تصور پدید آید که درک کانت از روشنگری محتاطانه است، محتاطانه است به این معنا که او زیر مفهوم روشنگری روشن‌نگری فردی را می‌فهمد.
کانت ولی، همچنانکه اشاره شد، آرمان روشنگری را در «آزادی کاربرد عقل خویش در امور همگانی به تمام و کمال» می‌بیند.
او در مقاله «روشنگری چیست؟» با حمله به مقام های لشکری و کشوری و حکومتی و دینی به‌عنوان موانع آگاهی و آزادی نشان می‌دهد از این مسئله غافل نیست که یک نظام سلطه پشتیبان و نگهبان نادانی و صغارت مردم و بهره‌گیرنده از آن است.
■ بینش و منش روشنگرانه
روشنگری نخست یک بینش و منش بود و سپس عنوان یک دوره تاریخی شد. بینش و منش روشنگرانه از عصر روشنگری فراتر رفت و بصورت یک پاندمی در آمد. از این عنوان اکنون برای مشخص کردن دوره‌های تاریخی دیگری جز سده هجدهم نیز استفاده می‌شود. گاه به کسان دیگری نیز که از فرهنگ‌های دیگر و در دوره‌های تاریخی دیگری بوده اما بینش و منشی آن گونه داشته‌اند که با روشنگری اروپایی قرن هجدهم تجلی بارزی می‌یابد، روشنگر گفته می‌شود. مثلا از دوران #پریکلس در یونان می‌توانیم بعنوان روشنگری یونانی نام ببریم. پریکلس به دموکراسی آتن تحکیم بخشید و نماد سیاست‌ورزی خوب از راه آگاهی و استدلال شد. عصر او عصر پاسداشت قانون و آگاهی است. از پیشینیان ما محمد زکریای رازی شایسته عنوان روشنگر است. او منتقد دین بوده است. آگاهی او بر رابطه دین با جنگ و خشونت در مقام آگاهی روشنگران است. او یک مانع صلح را دسته‌بندی‌های مذهبی می‌دانسته است.
@Soroush_Philosopher
BY عبدالکریم سروش و فلاسفه
Share with your friend now:
tgoop.com/Soroush_Philosopher/5805