tgoop.com/Soroush_Philosopher/5646
Last Update:
🔴◾️ نقدی بر تفسیر #سیدجواد_طباطبایی از #پدیدارشناسی_روح_هگل [۱۰]
✍ #علی_اصغر_مروت
◾️ گشتالتن‌های روح
آگاهی به صورت‌های گوناگون بر خودش پدیدار می‌شود. این «صورت»ها را هگل Gestalt می‌نامد و جمع آن‌ها به آلمانی Gestalten است. جالب اینست که آقای طباطبایی در توضیح صورت‌های آگاهی، در سخنرانی‌های خویش جمع مزبور را دوباره جمع می‌بندد و از «گشتالتن‌ها»ی روح سخن می‌گوید:
یکم: «هگل می‌گوید که پدیدارشناسی شامل صورت‌های مختلف Geist است و کلمه‌ای که برای «صورت» به کار می‌برد Gestalten است که معادل Figure انگلیسی است.»
دوم: «پس پدیدار شناسی روح در درجه اول بحث از «گشتالتن‌ها» و صورت‌های متفاوتی است که روح به خود می‌گیرد.»
سوم: «… اقتضای دیالکتیک یعنی این سیر تکامل این است که همه باید آن را طی کنند و در این طی مسیر باید در صورتها یا Gestalten های متفاوت ظاهر شوند.»
چهارم: «آنچه ذکر شد … آغاز یک مرحله دیگری از سیر تجربه آگاهی است که در مراحل و تجربه‌های بعدی و گشتالتن های دیگری هم این آگاهی ظهور پیدا خواهد کرد.»
پنجم: «تمام این صورتها و گشتالتن‌هایی که هگل تا اینجا گفته …
اما غیر از پنج مورد فوق، چهار مورد دیگر هم هست که می تواند ما را به نتیجه‌ای متفاوت برساند:
ششم: «منازل مختلف این راهی که آگاهی سیر می کند تا برسد به روح مطلق، عبارت از صورتهایی _Gestalten_ است که … .»
هفتم: «نخستین Gestalt یا صورتی که هگل بحث می کند … .» (ص ۴۹)
هشتم: «… تاریخ از این پس صورت نویی یا به تعبیر آلمانی Gestalt جدیدی به خود نخواهد دید و ….»(ص۶۲)
نهم: «هگل اینجا به صورت هایی(Gestalten) نزدیک می شود که … .» (ص ۶۴)
در باب موارد ششم تا نهم می توان با رجوع به متن سخنرانی‌ها حقیقت را دریافت:
در مورد ششم، اگر چه آقای طباطبایی دو واژه‌ی “صورتها” و “گشتالتن” را به دنبال هم می آورد اما بلافاصله از “گشتالتن‌ها” سخن می گوید و تحریر کننده متاسفانه آن (گشتالتن‌ها) را در متن کتبی نیاورده است؛
در مورد هفتم، باید گفت که باز هم متاسفانه تقریر کننده، دقیق عمل نکرده است و به جای واژه ی “گشتالتن‌ها” که دو بار هم در این موضع از سخنرانی ها ذکر شده، واژه “گشتالت” را آورده است؛
در مورد هشتم، باز تقریرکننده متاسفانه در متن دست برده و عبارت به تعبیر آلمانی “Gestalt” را از خود به متن افزوده است؛
و در مورد نهم، در آغاز سخنرانی پنجم، آقای طباطبایی از “Gestalten” سخن گفته اما تقریرکننده (آقای نصیری) علامت جمع (به فارسی:”ها”) را از آن حذف کرده است!**
به اعتقاد اینجانب اشتباه‌ها‌ی آقای طباطبایی نمی‌توانند از مقوله اشتباه لپی باشند؛ چرا که اشتباه لپی امری “تصادفی” است و در موارد کمی اتفاق می افتد حال آنکه ما در مورد آقای طباطبایی، شاهد موارد بسیار زیادی از این اشتباه هستیم که در مواضع متفاوت و به صورت “منظم”ی تکرار شده‌اند.
با این حال من در این زمینه داوری نهایی را نمی‌کنم اما با شناختی که از آقای طباطبایی دارم مطمئن هستم که اگر ایشان، این اشتباه را در کتاب «افکار هگل» می‌دید قطعا مثل موارد دیگری مانند این واژه در آن کتاب، نویسنده آن را به «آلمانی ندانی» متهم می‌کرد.
#فلسفه_تاریخ
#فلسفه_سیاسی
#هگل
#پدیدارشناسی_روح_هگل
@Soroush_Philosopher
BY عبدالکریم سروش و فلاسفه
Share with your friend now:
tgoop.com/Soroush_Philosopher/5646