tgoop.com/Soroush_Philosopher/5634
Last Update:
پس از سالیان سال، بالاخره امروز گفتوگویی از دکتر عبدالکریم سروش با هومان دوراندیش در روزنامه «اعتماد» چاپ شد. آنچنان که ذکر شده، این اولین حضور دکتر سروش در «روزنامههای ایران» بعد از دوازده سال است. امری مبارک که باید آن را به فال نیک گرفت. امیدواریم بازهم شاهد چنین اتفاقاتی باشیم. در این گفتوگو بعضی از مواضع و سخنان آقای سروش، بعد از انبوهی از ابهامات، روشن و مشخص شده است.
این روشنفکر دینی با حفظ نگاه و رویکرد انتقادیاش به سرمایهداری لیبرال در سالهای اخیر، آن را نظامی میداند که جایی برای «قناعت و تقوا و صبر و سخاوت و گذشت باقی ننهاده است». اما این به معنای همراهی او با مارکسیسم نیست. سروش میگوید نظامی که مارکسیسم میسازد، چون بر جبر تاریخ استوار است و راهی برای مهار قدرت عرضه نمیکند، «نهايتاً انسانستيز از آب درخواهد آمد». و کمونیسم نیز «جهدی بیتوفيق» است. از این جهت، دکتر سروش معتقد است که «آلترناتيوی در افق برای لیبرالکاپیتالیسم ديده نمیشود». او اشاره میکند که دلایلی در کار است که این نظام را پایدار کرده است. از نگاه سروش «نیکیهای ستودنی در اين نظام هست كه ناديده نمیتوان گرفت». از علم تجربی و آزادی ادیان تا قوهقضاییه منصف و قوی.
سروش در این گفتوگو، میان لیبرالدموکراسی و سوسیالدموکراسی، لیبرالدموکراسی را انتخاب میکند. سوسیالدموکراسی را خواستنی اما ناشدنی و ناممکن میداند. دکتر سروش با صراحت میگوید «به ليبرالدموكراسی با همه اشكالاتش و با كوشش در رفع آنها، بايد دلخوش و پایبند بود».
اما مهمترین نکتهای که در این گفتوگو وجود دارد، این است که «قضا رکن دموکراسی است». دکتر سروش قوهقضاییه را نقطه قوت دموکراسی لیبرال میداند. همانطور که «نماز رکن مسلمانی است، قضا هم رکن دموکراسی است». این نکتهی مهم و دقیق و درستی است. دموکراسی، به تعبیر آیزایا برلین، بر حقوق بشر استوار است. آزادی نیز یکی از این حقوق است. قضا و دستگاه قضایی، حامی و پشتیبان حق افراد است. قضاست که از حقوق شهروندان در برابر هر تجاوز و تعدیای دفاع میکند. قضاست که سیستم حقوقی را میسازد و شکل میدهد. از این حیث، دستگاه قضایی نگهبان دموکراسی لیبرال و ضامن پایداری آن است.
عبدالکریم سروش همچنان یک متفکر لیبرال و مدافع دموکراسی لیبرال است، اما دفاع او با حسرت و دریغ همراه است.
پ.ن: دوسال پیش در مقالهای کوتاه نشان دادم که سروش هم قائل به لیبرالدموکراسی است، و هم به لحاظ سیاسی، معرفتی و اخلاقی یک لیبرال است. این نوشتار را میتوانید در سایت صدانت بخوانید:
https://3danet.ir/نقد-مقاله-روشنفکری-دینی-آرش-نراقی/
@shahrvand_sabz
BY عبدالکریم سروش و فلاسفه

Share with your friend now:
tgoop.com/Soroush_Philosopher/5634