tgoop.com/Soroush_Philosopher/5630
Last Update:
🔴◾️ #علم_و_لیبرالیسم 3
بخشی از گفتگوی #عبدالکریم_سروش با هومان دوراندیش در روزنامه اعتماد
⚜ قضا، رکن دموکراسی است
■ شما داروينيسم را موجب بي‌مبنا شدن حقوق بشر مي‌دانيد. اگر مبناي حقوق بشر كرامت انسان نزد خداست، آيا ماترياليسم و خداناباوري در درازمدت به زيان حقوق بشر تمام خواهد شد؟
💠 عبدالکریم سروش:
ژاك ماريتن فيلسوف فرانسوي - كه خود در تحرير پيش‌نويس اعلاميه حقوق بشر حضور داشته - مي‌گويد وقتي آن اعلاميه را مي‌نوشتيم هيچ كس از ديگري نپرسيد به چه دليل آدمي محترم و ارجمند است؟ مي‌دانستيم اين پرسش، نزاع‌هاي بي‌پاياني را به دنبال دارد. بنا را بر اين گذاشتيم و توافق كرديم آدمي محترم و مكرم است و حقوقي دارد كه بايد محترم شمرده شود. لذا اعلاميه حقوق بشر اجماع و توافقي است مبتني بر پيش‌فرضي مقبول و نامدلل. اكنون كه پس از عقد قرارداد مي‌خواهيم آن را بررسي فلسفي كنيم البته جا دارد بپرسيم چه شد كه آن پيش‌فرض نهفته، مقبول همگان افتاد؟ ساده‌ترين جواب آن است كه جنگ‌هاي پرهزينه و خون‌آلود، همه را به تنگ آورده بود. عقلاي قوم صلاح در اين ديدند كه آدمي را برتر از همه ملاحظات بنشانند و دين و نژاد و مليت و رنگ و تاريخ را در كار نياورند و به جاي تكاليف آدمي سخن از حقوق او بگويند و قاعده طلايي اخلاق را در ميان آورند كه آنچه بر خود نمي‌پسندي بر ديگران روا مدار. اين پاسخ فقط فايده عملي آن اعلاميه را به دست مي‌دهد و ريشه‌هاي فلسفي‌اش را ناگفته مي‌گذارد. بالاخره مكرم بودن آدمي يا قرارداد صرف است يا ريشه در خودخواهي آدمي دارد يا واقعا از كرامتي برمي‌خيزد كه از آدمي جدانشدني است. حال اگر به اين كرامت جدانشدني قائل باشيم بايد عقب‌تر برويم و ببينيم آدمي آن را از كجا كسب كرده است. اديان الهي معتقدند اين كرامت عطيه الهي است [قرآن: و لقد كرّمنا بني‌آدم/ تورات: و خدا آدمي را بر صورت خويش آفريد] و آن نفحه خداوندي كه آدمي حامل اوست، او را چنين مكرم و معزز كرده و رعايت حقوقش را واجب نموده است. اگر ناتوراليسم و ماترياليسم محض، جامعه بشري را فرا گيرد، راهي جز بنا كردن حقوق بشر بر قرارداد محض نيست كه البته بسيار نااستوار و شكننده خواهد بود.
https://www.tgoop.com/Soroush_Philosopher
BY عبدالکریم سروش و فلاسفه
Share with your friend now:
tgoop.com/Soroush_Philosopher/5630