tgoop.com/Soroush_Philosopher/5555
Last Update:
🔴◾️ سخنی در باب #علم_و_دین [11]
✍ #اددمین_کانال
■ حقیقت علمی و ارزش آن _بخش دوم_
شاید بتوان گفت در اینجا، توجه چشم کاملا متوجه یک قسمت اثر خداوند شده است و به این ترتیب این خطر بوجود آمده است که نگاه به "کل" [Das Ganze] یعنی نگاه به رابطه بسیار بزرگ ممکن است گم شود.
اما دقیقاً همین مسئله دوباره باعث دستاوردهای [Erungenschaft] فوق‌العاده در علوم جدید شد. درباره رابطه بسیار بزرگ یعنی رابطه با «کل» فلاسفه و علمای الهیات بحث‌های زیادی کرده‌اند ولی چیز تازه‌ای نگفته‌اند، چون پیروان مکتب مدرسی [Scholastik] بستر راه تفکر را بسته بودند. اما درباره جزییات پدیده‌های طبیعت هم هنوز تحقیق نشده بود. در این کار، بسیاری از متفکران معمولی سهیم بودند و علاوه بر آن، شناخت جزییات هم فایده‌ای عملی نداشت، در بعضی از جوامع علمی آن روز متداول شده بود که فقط باید درباره جزییات قابل مشاهده صحبت کرد و نه درباره رابطه بزرگ [رابطه با کل]. این حقیقت که مسئله سر تجربه مستقیم نیست، بلکه مسئله سر تجربه کامل‌تر است، باعث پیدایش هنر جدید تجربه‌کردن و اندازه‌گیری شد که به این وسیله دانشمندان در جستجوی نزدیک شدن به شرایط کامل بودند و فهمیدند که می‌توانند درباره نتیجه تجربیات در انتهای کار با یکدیگر متحد شوند. البته در قرن‌های بعد به نظر رسید که این مسئله مسلمی نیست؛ چون فرض می‌شد تحت شرایط مساوی همیشه دوباره همان پدیده اتفاق می‌افتد. دانشمندان تجربه کردند که وقتی که پدیده‌های معینی با شرایط تجربی منتخب به‌طور دقیق ظاهر شوند و با محیط رابطه‌ای نداشته باشند، قانونمندی پدیده‌ها ظاهر می‌شوند، به طوری که در پدیده‌ها قانون علیت [Kausalität] زنجیروار حکم‌فرما است. اعتماد به جریان علّی حوادثی که به‌عنوان شیء عینی مستقل از مشاهده‌کننده وجود داشته‌اند، به این ترتیب به شکل یک اصل موضوعه اساسی در علوم جدید در آمد.
🟣 ورنر #هایزنبرگ :
اولین جرعه از لیوان علم،
باعث میشود شما آتئیست [خداناباور] بشوید.
اما در ته لیوان خدا منتظر شماست.
#فلسفه_علم #فلسفه_دین
#علم_و_دین #علم_تجربی
#فیزیک_کلاسیک #فیزیک_نوین
#فیزیک_جدید
#علم_چیست_فلسفه_چیست
#روشنفکری_دینی
#عبدالکریم_سروش
@Soroush_Philosopher
BY عبدالکریم سروش و فلاسفه
Share with your friend now:
tgoop.com/Soroush_Philosopher/5555