عبدالکریم سروش و فلاسفه

🔴▪️ #انتظارات_حوزه_از_دانشگاه
🔅#بخش_دوازدهم
⭕️مسئاله زبان عربی در حوزه ها./سه آفت عجین شدن علم با قدرت.

شرافت و اهمیت بسیار یافتن زبان عربی و کتاب نوشتن به زبان عربی هم در حوزه اگر مهار نشود، آفتی خواهد بود. یک دانشگاهی، امروز از حوزه یا رساله را می‌بیند که به زبان عبوس فقهی است و به‌هیچ‌رو از ساعت‌ها و سال‌ها بحث و رنجی که پشت سر آن است حکایت نمی‌کند و یا کتاب‌هایی را که خطابی و غیرتحلیلی است. چون آن‌چه جدی است، به زبان عربی نوشته می‌شود. بگذریم از این که عربی حوزه‌ی ما هم عربی روز نیست و کتاب‌های عربی ما در میان عرب‌ها بردی ندارد. امروزه حتی کتاب‌های فارسی را در حوزه تدریس نمی‌کنند و لزوماً متون عربی را برای تدریس برمی‌گزینند که این هم قابل توجیه نیست. روش رئالیسم (فارسی) آقای طباطبایی، مسلماً عمیق‌تر از بدایةالحکمة (عربی) ایشان است. اما دومی کتاب درسی است و اولی نه؛ صرفاً به دلیل عربی بودن. آقای مطهری از فارسی نوشتن چه زیانی برد؟ اگر دانشگاهیان کتب خود را به انگلیسی و فرانسه بنویسند، کارشان علمی‌تر خواهد شد؟ و مبادله‌ی علمی میان حوزه و دانشگاه آسان‌تر خواهد شد؟ در زمینه‌ی فلسفه و معارف، اینک فارسی‌نویسی رایج‌تر است تا در زمینه‌ی فقه و اصول، که اهم علوم کنونی حوزوی است. این که کتب استدلالی فقه را فقیهان می‌خوانند یا فقه‌دان‌ها عربی‌دان هم هستند یا کتب قدیمه‌ی فقهی به زبان عربی است، هیچ‌کدام دلیل نمی‌شود که امروزه کتاب‌های فقهی و اصولی‌مان به زبان عربی نوشته شود. همچنان که درس‌ها به زبان پارسی است، کتاب‌ها هم باید زبان پارسی باشد. زبان پارسی اینک توان خود را در حمل علوم جدید می‌آزماید. باید آن را برای حمل علوم حوزوی (اعم از فقه و فلسفه و اصول و تفسیر و...) نیز توانایی و آمادگی بخشید. اگر کتابی ممتاز و مفید بود، خود به زبان‌های دیگر ترجمه خواهد شد. فعلاً درونیان را دریابیم که بر بیرونیان مقدمند.

می‌رسیم به آفات عجین شدن علم با قدرت: سه آفت مهم را در این باب برمی‌شمارم:

نخست آن که حوزه به زبان قدرت سخن بگوید، نه به زبان منطق. دوم این که هر جا از علم و منطق کم آورد، این کمبود را با قدرت پر کند. و سوم این که ایدئولوگ و توجیه‌گر قدرت باشد، به طوری که در تئوری‌های حکومتی به جای ارشاد و نقد حاکمان، موافق مذاق آنان نظر و فتوا بدهد و یا باب بحث را در پاره‌ای از مباحث تئوریک ببندد. اگر در حوزه‌ها، مثلاً حق بحث در موضوع ولایت‌فقیه ادا نشود و آرای مخالف و موافق، آزادانه ابراز نشود، نشان آفتی است که باید زدوده شود. نگویید قدرت اینک در دست حاکمان صالح است. چنین است و این‌جانب در نیک‌خواهی و مردم‌دوستی‌شان تردید ندارم. اما ضمناً، می‌دانم که انسانند و همین انسان بودن است که همیشه نقد و اصلاح و ارشاد را لازم می‌آورد. قدرتی که در کنار خود دستگاهی فکری و نهادی علمی را ببیند که همواره موافق ذائقه‌ی او سخن می‌گوید و کج‌روی‌های محتمل فکری و عملی او را تهذیب نمی‌کند، بیش‌ترین احتمال لغزش را دارد. دو حادثه‌ی تلخ و شیرین را در این باب به یاد می‌آورم. یکی وقتی که پس از انتخابات مجلس خبرگان، پاره‌ای از اعضای شورای نگهبان مورد انتقاد قرار گرفتند که «خط بازی» می‌کنند. کسی به دفاع از آنان گفته بود که اینان عادلند و «خط بازی» نمی‌کنند. این استدلال غریبی است. عادل گناه نمی‌کند، نه این که خطا نمی‌کند. و عادل، انسان عادل است، نه فرشته‌ی عادل. و به سبب همین انسان بودن، در معرض اصناف لغزش‌هاست. این نوعی توجیه ناصواب قدرت است.

ادامه دارد...


برچسب: #عبدالکریم_سروش؛#فربه_تر_از_ایدئولوژی ؛ #حوزه؛ #داشنگاه؛ #قدرت؛ #وحدت؛ #اخلاق؛ #عقل ؛ #نقد؛ #علوم_حوزوی؛ #انتقاد؛ #ایمان ؛ #زبان_عربی ؛ #علوم_دانشگاهی

❌ #ذکر_متن_با_منبع_بلامانع_است.
✍️ دکتر #عبدالکریم_سروش.
📚 #فربه_تر_از_ایدئولوژی

@Soroush_Philosopher
❇️ به ما بپیوندید💠
https://www.tgoop.com/joinchat-BlvU_j1iiYNbW8m-z3pS_A

www.tgoop.com/Soroush_Philosopher/1673

14.4K viewsedited  Apr 26, 2017 at 05:35

🔴▪️ #انتظارات_حوزه_از_دانشگاه
🔅#بخش_دوازدهم
⭕️مسئاله زبان عربی در حوزه ها./سه آفت عجین شدن علم با قدرت.

شرافت و اهمیت بسیار یافتن زبان عربی و کتاب نوشتن به زبان عربی هم در حوزه اگر مهار نشود، آفتی خواهد بود. یک دانشگاهی، امروز از حوزه یا رساله را می‌بیند که به زبان عبوس فقهی است و به‌هیچ‌رو از ساعت‌ها و سال‌ها بحث و رنجی که پشت سر آن است حکایت نمی‌کند و یا کتاب‌هایی را که خطابی و غیرتحلیلی است. چون آن‌چه جدی است، به زبان عربی نوشته می‌شود. بگذریم از این که عربی حوزه‌ی ما هم عربی روز نیست و کتاب‌های عربی ما در میان عرب‌ها بردی ندارد. امروزه حتی کتاب‌های فارسی را در حوزه تدریس نمی‌کنند و لزوماً متون عربی را برای تدریس برمی‌گزینند که این هم قابل توجیه نیست. روش رئالیسم (فارسی) آقای طباطبایی، مسلماً عمیق‌تر از بدایةالحکمة (عربی) ایشان است. اما دومی کتاب درسی است و اولی نه؛ صرفاً به دلیل عربی بودن. آقای مطهری از فارسی نوشتن چه زیانی برد؟ اگر دانشگاهیان کتب خود را به انگلیسی و فرانسه بنویسند، کارشان علمی‌تر خواهد شد؟ و مبادله‌ی علمی میان حوزه و دانشگاه آسان‌تر خواهد شد؟ در زمینه‌ی فلسفه و معارف، اینک فارسی‌نویسی رایج‌تر است تا در زمینه‌ی فقه و اصول، که اهم علوم کنونی حوزوی است. این که کتب استدلالی فقه را فقیهان می‌خوانند یا فقه‌دان‌ها عربی‌دان هم هستند یا کتب قدیمه‌ی فقهی به زبان عربی است، هیچ‌کدام دلیل نمی‌شود که امروزه کتاب‌های فقهی و اصولی‌مان به زبان عربی نوشته شود. همچنان که درس‌ها به زبان پارسی است، کتاب‌ها هم باید زبان پارسی باشد. زبان پارسی اینک توان خود را در حمل علوم جدید می‌آزماید. باید آن را برای حمل علوم حوزوی (اعم از فقه و فلسفه و اصول و تفسیر و...) نیز توانایی و آمادگی بخشید. اگر کتابی ممتاز و مفید بود، خود به زبان‌های دیگر ترجمه خواهد شد. فعلاً درونیان را دریابیم که بر بیرونیان مقدمند.

می‌رسیم به آفات عجین شدن علم با قدرت: سه آفت مهم را در این باب برمی‌شمارم:

نخست آن که حوزه به زبان قدرت سخن بگوید، نه به زبان منطق. دوم این که هر جا از علم و منطق کم آورد، این کمبود را با قدرت پر کند. و سوم این که ایدئولوگ و توجیه‌گر قدرت باشد، به طوری که در تئوری‌های حکومتی به جای ارشاد و نقد حاکمان، موافق مذاق آنان نظر و فتوا بدهد و یا باب بحث را در پاره‌ای از مباحث تئوریک ببندد. اگر در حوزه‌ها، مثلاً حق بحث در موضوع ولایت‌فقیه ادا نشود و آرای مخالف و موافق، آزادانه ابراز نشود، نشان آفتی است که باید زدوده شود. نگویید قدرت اینک در دست حاکمان صالح است. چنین است و این‌جانب در نیک‌خواهی و مردم‌دوستی‌شان تردید ندارم. اما ضمناً، می‌دانم که انسانند و همین انسان بودن است که همیشه نقد و اصلاح و ارشاد را لازم می‌آورد. قدرتی که در کنار خود دستگاهی فکری و نهادی علمی را ببیند که همواره موافق ذائقه‌ی او سخن می‌گوید و کج‌روی‌های محتمل فکری و عملی او را تهذیب نمی‌کند، بیش‌ترین احتمال لغزش را دارد. دو حادثه‌ی تلخ و شیرین را در این باب به یاد می‌آورم. یکی وقتی که پس از انتخابات مجلس خبرگان، پاره‌ای از اعضای شورای نگهبان مورد انتقاد قرار گرفتند که «خط بازی» می‌کنند. کسی به دفاع از آنان گفته بود که اینان عادلند و «خط بازی» نمی‌کنند. این استدلال غریبی است. عادل گناه نمی‌کند، نه این که خطا نمی‌کند. و عادل، انسان عادل است، نه فرشته‌ی عادل. و به سبب همین انسان بودن، در معرض اصناف لغزش‌هاست. این نوعی توجیه ناصواب قدرت است.

ادامه دارد...


برچسب: #عبدالکریم_سروش؛#فربه_تر_از_ایدئولوژی ؛ #حوزه؛ #داشنگاه؛ #قدرت؛ #وحدت؛ #اخلاق؛ #عقل ؛ #نقد؛ #علوم_حوزوی؛ #انتقاد؛ #ایمان ؛ #زبان_عربی ؛ #علوم_دانشگاهی

❌ #ذکر_متن_با_منبع_بلامانع_است.
✍️ دکتر #عبدالکریم_سروش.
📚 #فربه_تر_از_ایدئولوژی

@Soroush_Philosopher
❇️ به ما بپیوندید💠
https://www.tgoop.com/joinchat-BlvU_j1iiYNbW8m-z3pS_A

BY عبدالکریم سروش و فلاسفه