نوبانگ اندیشه

Forwarded from «اندیشه‌های روزمره»

آموزش ناخودآگاه: چگونه مدرسه، انسان را از درون بازنویسی می‌کند؟

✍ سیامک معظمی گودرزی

مدرسه را اغلب معبد دانایی خوانده‌اند، اما در واقعیت، بیشتر به کارخانه‌ای شباهت دارد که انسان را با نرمی و لبخند، برای هم‌شکلی آماده می‌کند. آنچه آموزش می‌نامیم، بیش از آن‌که انتقال معنا باشد، حذف حاشیه‌هاست—تربیت نه برای اندیشیدن، بلکه برای پذیرش. عقلانیت این نظام، عقلانیتی شفاف و خوش‌نیت نیست؛ بلکه فرموله‌شده و تکرارشونده است.

نظام آموزشی مدرن با ظاهری دموکراتیک و هدفمند، برنامه‌ای تنظیم می‌کند که در آن کودک، از همان نخستین سال‌ها، نه برای کشف جهان، بلکه برای زیستن در چارچوب آن تربیت شود. سؤال‌ها پیشاپیش تعریف شده‌اند، پاسخ‌ها از قبل موجودند و ارزیابی‌ها نه برای فهم، بلکه برای رتبه‌بندی است. کنجکاوی، آرام‌آرام به مهارت تست‌زنی فروکاسته می‌شود. خیال، به کاربرگ و اندیشه، به کلیدواژه.

آموزش، در این صورتبندی، پروژه‌ای برای حذف خویشتن است. کتاب‌های درسی، سطر به سطر، جهان را از پیچیدگی‌اش تهی می‌کنند. معلم، حافظ پروتکل است و دانش‌آموز، حافظه‌ای پویا که باید داده‌های مقرر را در زمانی مقرر، بازتولید کند. «تفکر انتقادی» که شعارش را می‌دهند، تنها تا آن‌جا مجاز است که ساختار مدرسه را به خطر نیندازد. آزادی بیان در کلاس درس، تا وقتی پذیرفتنی‌ست که نمره را تهدید نکند.

این عقلانیت آموزشی، خشونتی خاموش دارد. نه از سر اجبار، بلکه از دل مشارکت. والدین، معلمان، دانش‌آموزان، همگی در این سازوکار مشارکت دارند، بی‌آن‌که ضرورتاً بر آن مسلط باشند. ساختار، خودکار پیش می‌رود؛ همچون ماشینی دقیق که هدفش تربیت سربازانی‌ست با چهره‌ی کارمند، با ذهنی منظم و احساسی خاموش.

فارغ‌التحصیل نه انسانی پرورش‌یافته، که محصولی بسته‌بندی‌شده است؛ آماده‌ی مصرف، آماده‌ی استخدام، آماده‌ی حذف و این‌همه، در سکوت کلاس، در نظمی بی‌سروصدا و در دفترچه‌ی نمراتی که حقیقت را تنها در عدد می‌بیند، اتفاق می‌افتد.

https://www.tgoop.com/Andisheh_Moazzami

🙏2❤1

www.tgoop.com/NobangAndisheh/648

597 viewsJun 8 at 13:58

آموزش ناخودآگاه: چگونه مدرسه، انسان را از درون بازنویسی می‌کند؟

✍ سیامک معظمی گودرزی

مدرسه را اغلب معبد دانایی خوانده‌اند، اما در واقعیت، بیشتر به کارخانه‌ای شباهت دارد که انسان را با نرمی و لبخند، برای هم‌شکلی آماده می‌کند. آنچه آموزش می‌نامیم، بیش از آن‌که انتقال معنا باشد، حذف حاشیه‌هاست—تربیت نه برای اندیشیدن، بلکه برای پذیرش. عقلانیت این نظام، عقلانیتی شفاف و خوش‌نیت نیست؛ بلکه فرموله‌شده و تکرارشونده است.

نظام آموزشی مدرن با ظاهری دموکراتیک و هدفمند، برنامه‌ای تنظیم می‌کند که در آن کودک، از همان نخستین سال‌ها، نه برای کشف جهان، بلکه برای زیستن در چارچوب آن تربیت شود. سؤال‌ها پیشاپیش تعریف شده‌اند، پاسخ‌ها از قبل موجودند و ارزیابی‌ها نه برای فهم، بلکه برای رتبه‌بندی است. کنجکاوی، آرام‌آرام به مهارت تست‌زنی فروکاسته می‌شود. خیال، به کاربرگ و اندیشه، به کلیدواژه.

آموزش، در این صورتبندی، پروژه‌ای برای حذف خویشتن است. کتاب‌های درسی، سطر به سطر، جهان را از پیچیدگی‌اش تهی می‌کنند. معلم، حافظ پروتکل است و دانش‌آموز، حافظه‌ای پویا که باید داده‌های مقرر را در زمانی مقرر، بازتولید کند. «تفکر انتقادی» که شعارش را می‌دهند، تنها تا آن‌جا مجاز است که ساختار مدرسه را به خطر نیندازد. آزادی بیان در کلاس درس، تا وقتی پذیرفتنی‌ست که نمره را تهدید نکند.

این عقلانیت آموزشی، خشونتی خاموش دارد. نه از سر اجبار، بلکه از دل مشارکت. والدین، معلمان، دانش‌آموزان، همگی در این سازوکار مشارکت دارند، بی‌آن‌که ضرورتاً بر آن مسلط باشند. ساختار، خودکار پیش می‌رود؛ همچون ماشینی دقیق که هدفش تربیت سربازانی‌ست با چهره‌ی کارمند، با ذهنی منظم و احساسی خاموش.

فارغ‌التحصیل نه انسانی پرورش‌یافته، که محصولی بسته‌بندی‌شده است؛ آماده‌ی مصرف، آماده‌ی استخدام، آماده‌ی حذف و این‌همه، در سکوت کلاس، در نظمی بی‌سروصدا و در دفترچه‌ی نمراتی که حقیقت را تنها در عدد می‌بیند، اتفاق می‌افتد.

https://www.tgoop.com/Andisheh_Moazzami

BY نوبانگ اندیشه