Правільны адказ — сметнік трэба рабіць у месцы масавага знішчэння нацыстамі мірнага насельніцтва. Менавіта такі выбар зрабілі ў Беларусі, калі стваралі палігон наўпрост ва ўрочышчы Благаўшчына, дзе нацысты хавалі знішчаныя дзясяткі і сотні тысяч людзей.

Нягледзячы на тое, што можна сустрэць інфармацыю пра тое, што смеццевы палігон у гэтым месцы з'явіўся у 2007 годзе, насамрэч гэта лёгка абвяргаюць спадарожнікавыя здымкі ранейшых гадоў.

Смеццевы палігон «Трасцянец» найстарэйшы ў ваколіцах Мінска - ён з'явіўся ў 1957 годзе. Усяго праз 13 гадоў пасля таго, як савецкай камісіяй там, ва ўрочышчы Благаўшчына, былі выяўлены масавыя пахаванні.

Ведалі пра масавыя магілы ў Благаўшчыне, але гэта ім ніяк не перашкодзіла ператварыць месца памяці ў звалку — вельмі сімвалічнае стаўленне.

Толькі ў 1963 годзе на істотнай адлегласці ад месцаў экзэкуцый і пахаванняў быў пастаўлены абеліск, які замоўчвае, што значная частка забітых былі еўрапейскімі яўрэямі, прысланымі сюды на ўбой.

У даступных крыніцах сцвярджаецца, што «Прудище» был создан в 1968 г. Так же как и «Тростенец», он создавался в выработанном карьере без первоначальной специальной подготовки». Насамрэч ніякіх кар'ераў на нямецкіх здымках у гэтым месцы не бачна, толькі апрацаваныя палі. На амерыканскіх здымках, зробленых спадарожнікамі-шпіёнамі ў 1960-1980-х гг. у гэтым месцы цэлая вязь грунтовых дарог, звязаных са з'яўленнем ваенных аб'ектаў: стрэльбішча на паўночны ўсход ад месца масавых пахаванняў і на паўднёвы ўсход - нейкага загадкавага аб'екта (магчыма толькі для мяне, бо я ў ваеншчыне не разбіраюся) у выглядзе вялікага агароджанага квадрата ў прылеску, унутры якога па коле размешчаны 6 круглых пляцовак і адна па цэнтры.

На здымку 1963 года бачныя дзве светлыя плямы на месцы масавых магіл, быццам зняты пладародны грунт (не буду фантазаваць чым - здымка мала). На здымку 1984 года праз магілы пракладзена нармальная дарога, а на астатнях іхняй частцы наварочваюць кругі машыны. Вось такая "памяць"

Быццам бы ў 1991 годзе савок скончыўся, але ў Благаўшчыне лепш не стала. Ваенныя сышлі з гэтай мясцовасці. На месцы незвычайнага (для мяне) аб'екта ў лесе з'явіліся гаражы са стаянкай грузавых аўто, а стрэльбішча, якое прымыкала да магіл... у 2007 годзе аддалі пад новы палігон «Трасцянецкі». Такім чынам афіцыйная гісторыка-культурная каштоўнасць апынулася акружаная паміж смеццевымі палігонамі, стварэнне якіх звычайнага выразна прапісваецца ў праектах зон аховы ЛЮБОЙ каштоўнасці.

Вось такая памяць у Homo Soveticus. Якая мусіць узнікаць паралель у людзей, калі прыходзяць у Благаўшчыну, а апыняюцца паміж звалкамі? Што людзі гэта смецце пад нагамі імперый?

#Мінск #помнікі #дэградацыя #фотапараўнанні #Трасцянец

Як падказваюць джыпіці і чатаўцы, аб'ект у лесе найбольш падобны да савецкай СПА.

Мастацтвазнавец Станіслаў Чавус піша ў фэйсбуку:

"Некалі ў в. Краснае Сяло, ці па-іншаму, ў в. Плябань (якая сёння не в. Краснае, а менавіта в. Плябань Маладзечанскага раёна) у касцёле (сёння гэта Успенская царква) знаходзілася вялікая фігура ўкрыжаванага Хрыста, што была вядомая як “Пан Езус Ягелонскі” (ці, адпаведна, Краснасельскі). Цікава, што скульптура гэтая шанавалася як цудоўная. Менавіта для яе змяшчэння ў сярэдзіне XIX ст., пры пабудове новага касцёла на месцы папярэдняга, была ўзведзена асобная капліца (яна прымыкае да галоўнага фасада перпендыкулярна асноўнаму аб’ёму будынка).

А ў 1939 г. ў Вільні была выдадзена брашура, якая змяшчае старую песню пра цудоўнае ўкрыжаванне, малітву і легенду аб яго паходжанні. Згодна легенды з’яўленне фігуры Хрыста ў Плябані (Красным Сяле) звязана, як вы, напэўна ж, здагадаліся, з Каралём Польскім і Вялікім Князем Літоўскім Уладыславам Ягайлам і паходзіць яна ажно з XV ст. На вокладцы маецца фотаздымак…

Дык вось, на фотаздымку – укрыжаванне, якое і сёння можна пабачыць у Мінскім касцёле Узвышэння Святога Крыжа на Кальварыі. Праўда, здаецца, ніхто пра гэта і не ведае. Але тое, што былы “Ягелонскі Хрыстос” прызямліўся ў Мінску, не здзіўляе, бо пасля адкрыцця кальварыйскага касцёла ў 1980 г., першым яго пробашчам стаў кс. Ян Адамовіч з в. Краснае (якая ў 3-х км. ад в. Плябань)."

#Плябань #скульптуры #помнікі #Кальварыя #Мінск #знаходкі

У Чачэрску рамантуюць ратушу, пабудаваную генерал-губернатарам графам Чарнышовам, якому горад быў падараваны Кацярынай II пасля першага падзелу Рэчы Паспалітай.

На фота бачна, што працы закранулі драўляныя вежы і шатровы дах. Мяркуючы па ўсім на ратушу вяртаюць аглядную пляцоўку, якой не існавала ў 19 стагоддзі, але якая была перад вайной.

Фота

#Чачэрск #рэстаўрацыя #гістарычнаязабудова #ратушы