Bugun Tretyakov galereyasini aylandik. Barcha 62 zal ichida eng koʻp vaqtimni Vasiliy Perov ijodiga bagʻishlangan 17-zalda oʻtkazgan boʻlsam kerak. Perovning deyarli barcha kartinalarida kuzatuvchini asar personajlariga nisbatan kuchli empatiya, achinish tuygʻularini his etishga majbur qiladigan elementlar bor. Afsuski, koʻrgan kartinalarimning hammasini ham nomlarini eslab qola olmadim, aksiga olib telefonda quvvat ham oʻchib qolgandi.
Yuqorida, rassomning “Uchlik”(«Тройка»), “Savoyar”(«Савояр»*), “Choʻkkan Ayol”(«Утопленница»), “Marhumni [soʻngi yoʻlga] kuzatish”(«Проводы покойника») kabi mashxur kartinalarini koʻrib turibsiz.
* – Savoy shahri fuqarosini ifodalash uchun ishlatilinadigan epitet.
@Rassomlar
Yuqorida, rassomning “Uchlik”(«Тройка»), “Savoyar”(«Савояр»*), “Choʻkkan Ayol”(«Утопленница»), “Marhumni [soʻngi yoʻlga] kuzatish”(«Проводы покойника») kabi mashxur kartinalarini koʻrib turibsiz.
@Rassomlar
Жаноб Рубенс ёки чинничиликдан импрессионизмгача Ренуар
Ренуар биз билган импрессионистлар ичида ҳаётлигиданоқ асарлари сотила бошлаган даврининг ардоқли рассомларидан эди. Болалиги 7 фарзанднинг олтинчиси бўлиб, оддийгина тикувчи оиласида ўтган. Саводни диний мактабда чиқарган Ренуар чиройли овозга эга эди. Бахтимизга оилавий шариот туфайли чинни фабрикасида идишларга гул тушурчи бўлиб ишлашига тўғри келган Ренуар кейинчалик фаолиятини рассомчилик билан боғлайди. Бўлмаса у мусиқачи бўлиб кетган бўлиши ҳам мумкин эди. Айнан шу ерда у ўзининг нафис ишлари билан фабрика ишчилари орасида «Жаноб Рубенс» лақабини олади.
Айнан рассомчиликдан таҳсили давомида у Моне, Базил, Сислей, Манелар билан танишади, дўстлашади, биргаликда фаолият олиб боради. Лекин бу ҳақда ҳамма билади. Так, биз бошроққа қайтамиз.
Ренуар тахсили давомида Луврга жуда кўп боради. У ерда турли давр рассомчилик ишлари билан танишади, улардан кўчирмалар олади. Булар орасида рококо услуби етакчиларидан бўлган Франсуа Буше, Антуан Ватто, Жан-Оноре Фрагонардлар унинг севимли ҳалафлари бўлишган.
Рококо бу - қисқа қилиб тушунтирганда, тасвирдаги фигураларнинг ўта даражада қўғирчоқсифат кўриниши, дабдабага бурканганлиги, нафислиги жиҳатидан ажралиб туриши билан фарқланади. Агар Ренуар Бушедан аёллар тасвиридаги очиқлик ва шахвонийлик элементларини ўрганган бўлса, Фрагонарддан нозик чизгилар ва ранглар ёрқинлигини ўзлаштирганлигини кўриш мумкин (импрессионизмда шундоғам ранглар ёрқин-ку дейишинглар мумкин шу ерда, лекин бу оқимгача давр).
Ҳуллас, Ренуар рассомчиликка шу тариқа кириб келган. Кейинчалик Салондаги кўргазмаларда қатнашади, албатта рококодан илҳомланилган ишлари билан ҳам. Лекин бу ерда қизиқ бир жиҳат бор. 1868 йилги Салонда Ренуар севимли модели Лиза Трео кўринишида «Диана» тасвирини намоишга қўя олмайди. Сабаби ҳайьат аьзоларига бу кўриниш мақул келмайди. Чунки бу давргача аёлларни яланғоч тасвирлаш фақат мабудалар кўринишида бўлиши керак, деб ҳисобланган ва буни омма ҳам одатий қабул қилган. Аммо Ренуар услубий жиҳаттан тасвирлашга янгича ёндошган эди. Қизиқ дейишимга сабаб бу ёқда. Чунки айнан шу Салонда, айнан шу моделнинг кийимли соябон кўтарган тасвири ҳаммада яхши таассурот қолдиради (юқоридаги асар). Бунақа ҳодиса Маненинг «Олимпияси», Базилнинг «Балиқчи» асарлари билан ҳам содир бўлган. Чунки одамлар бу давргача оддий одамнинг бундай оддий тасвирини, яна яланғоч тарзда кўрмаган эдилар.
Ренуарнинг ҳаётлигидаёқ машҳур бўлишига келсак, ўша даврда кўргазмалар ташкил қилиш билан шуғулланган Шарпанте оиласи импрессионистларга биринчилардан бўлиб қизиқиш билдиради. Ренуар иш услуби (бу ҳақда ҳам бир пост ёзаман ҳали) эса уларга жуда мақул эди. Шу сабабдан асарларини олди-сотисига катта ёрдан беришган.
Қисқаси малумот бир постга сиғмасакан. Ҳаммаси чала-чулпа бўлиб кетти. Яна қайтамиз бу мавзуга, акалар))
@rassomlar
Ренуар биз билган импрессионистлар ичида ҳаётлигиданоқ асарлари сотила бошлаган даврининг ардоқли рассомларидан эди. Болалиги 7 фарзанднинг олтинчиси бўлиб, оддийгина тикувчи оиласида ўтган. Саводни диний мактабда чиқарган Ренуар чиройли овозга эга эди. Бахтимизга оилавий шариот туфайли чинни фабрикасида идишларга гул тушурчи бўлиб ишлашига тўғри келган Ренуар кейинчалик фаолиятини рассомчилик билан боғлайди. Бўлмаса у мусиқачи бўлиб кетган бўлиши ҳам мумкин эди. Айнан шу ерда у ўзининг нафис ишлари билан фабрика ишчилари орасида «Жаноб Рубенс» лақабини олади.
Айнан рассомчиликдан таҳсили давомида у Моне, Базил, Сислей, Манелар билан танишади, дўстлашади, биргаликда фаолият олиб боради. Лекин бу ҳақда ҳамма билади. Так, биз бошроққа қайтамиз.
Ренуар тахсили давомида Луврга жуда кўп боради. У ерда турли давр рассомчилик ишлари билан танишади, улардан кўчирмалар олади. Булар орасида рококо услуби етакчиларидан бўлган Франсуа Буше, Антуан Ватто, Жан-Оноре Фрагонардлар унинг севимли ҳалафлари бўлишган.
Рококо бу - қисқа қилиб тушунтирганда, тасвирдаги фигураларнинг ўта даражада қўғирчоқсифат кўриниши, дабдабага бурканганлиги, нафислиги жиҳатидан ажралиб туриши билан фарқланади. Агар Ренуар Бушедан аёллар тасвиридаги очиқлик ва шахвонийлик элементларини ўрганган бўлса, Фрагонарддан нозик чизгилар ва ранглар ёрқинлигини ўзлаштирганлигини кўриш мумкин (импрессионизмда шундоғам ранглар ёрқин-ку дейишинглар мумкин шу ерда, лекин бу оқимгача давр).
Ҳуллас, Ренуар рассомчиликка шу тариқа кириб келган. Кейинчалик Салондаги кўргазмаларда қатнашади, албатта рококодан илҳомланилган ишлари билан ҳам. Лекин бу ерда қизиқ бир жиҳат бор. 1868 йилги Салонда Ренуар севимли модели Лиза Трео кўринишида «Диана» тасвирини намоишга қўя олмайди. Сабаби ҳайьат аьзоларига бу кўриниш мақул келмайди. Чунки бу давргача аёлларни яланғоч тасвирлаш фақат мабудалар кўринишида бўлиши керак, деб ҳисобланган ва буни омма ҳам одатий қабул қилган. Аммо Ренуар услубий жиҳаттан тасвирлашга янгича ёндошган эди. Қизиқ дейишимга сабаб бу ёқда. Чунки айнан шу Салонда, айнан шу моделнинг кийимли соябон кўтарган тасвири ҳаммада яхши таассурот қолдиради (юқоридаги асар). Бунақа ҳодиса Маненинг «Олимпияси», Базилнинг «Балиқчи» асарлари билан ҳам содир бўлган. Чунки одамлар бу давргача оддий одамнинг бундай оддий тасвирини, яна яланғоч тарзда кўрмаган эдилар.
Ренуарнинг ҳаётлигидаёқ машҳур бўлишига келсак, ўша даврда кўргазмалар ташкил қилиш билан шуғулланган Шарпанте оиласи импрессионистларга биринчилардан бўлиб қизиқиш билдиради. Ренуар иш услуби (бу ҳақда ҳам бир пост ёзаман ҳали) эса уларга жуда мақул эди. Шу сабабдан асарларини олди-сотисига катта ёрдан беришган.
Қисқаси малумот бир постга сиғмасакан. Ҳаммаси чала-чулпа бўлиб кетти. Яна қайтамиз бу мавзуга, акалар))
@rassomlar
Forwarded from Rassomlar
Mashhur rus shoiri Mixail Yuryevich Lermontovni ko'pchilik shoir, prozaik, dramaturg sifatida taniydi, ammo uning rassomchilik mahoratiga ham ega bo'lganini juda kam insonlar bilsa kerak. Buning sababi shuki, Lermontovning rassomchilik ishlari o'z vaqtida ochilmagan, uzoq vaqt ommadan sir tutilgan, menimcha, bu uning quvg'inlikdagi hayoti bilan bog'liq bo'lsa kerak. XX asrning 30-yillarida shoirning asarlarini keng nashr etish boshlanganda, uning rassomchilik ishlari ham yuzaga chiqa boradi.
Lermontov yoshligidan rasm chizishni sevardi. U chizgan suratlarda ko'pincha o'z avtobiografiyasini aks ettirgan. Masalan, shoir o'zining quvg'inda bo'lgan yillarida ko'plab suratlar qatorida o'zining mashhur avtoportreti¹ni ham yaratgan (1837-38-yillar, qog'oz, akvarel).
Lermontov rassomchilik bo'yicha ta'limni dastlab rassom Aleksandr Stepanovich Solonitskiydan olgan. Keyinchalik Pyotr Yefimovich Zabolotskiydan dars oladi.
Lermontov chizgan suratlari mavzular va janrlar bo'yicha bir necha guruhlarga bo'linadi: harbiy mavzu; manzaralar; portretlar; karikaturalar; eskizlar va boshqalar. Lermontovning rassom sifatida 13 ta moybo'yoqda ishlangan kartinalari, 40 dan ortiq akvarel ishlari va 300 dan ziyod qoralamalari saqlanib qolgan.
Lermontov ishlagan suratlar mutlaqo mustaqil ma'noga ega va shoir tashrif buyurgan joylar bilan bog'liq.
P. S. ¹Pastdagi suratda Lermontovning avtoportreti berilgan.
@Rassomlar
Lermontov yoshligidan rasm chizishni sevardi. U chizgan suratlarda ko'pincha o'z avtobiografiyasini aks ettirgan. Masalan, shoir o'zining quvg'inda bo'lgan yillarida ko'plab suratlar qatorida o'zining mashhur avtoportreti¹ni ham yaratgan (1837-38-yillar, qog'oz, akvarel).
Lermontov rassomchilik bo'yicha ta'limni dastlab rassom Aleksandr Stepanovich Solonitskiydan olgan. Keyinchalik Pyotr Yefimovich Zabolotskiydan dars oladi.
Lermontov chizgan suratlari mavzular va janrlar bo'yicha bir necha guruhlarga bo'linadi: harbiy mavzu; manzaralar; portretlar; karikaturalar; eskizlar va boshqalar. Lermontovning rassom sifatida 13 ta moybo'yoqda ishlangan kartinalari, 40 dan ortiq akvarel ishlari va 300 dan ziyod qoralamalari saqlanib qolgan.
Lermontov ishlagan suratlar mutlaqo mustaqil ma'noga ega va shoir tashrif buyurgan joylar bilan bog'liq.
P. S. ¹Pastdagi suratda Lermontovning avtoportreti berilgan.
@Rassomlar
Forwarded from Rassomlar
Lermontovning mo'yqalamiga mansub kartinalari:
1. Kavkaz manzaralari tuyalar bilan
1837-1838-yillar
Xolst, moybo'yoq
Qoraagach qishlog'i yaqinidagi Tamarasxe qoyasining xarobalari
2. Tegirmon va ahil uchlik bilan peyzaj
1835-yil
Qog'oz, akvarel
3. Emiliya, «Ispanlar» pyesasi personaji
1830-1831-yillar
Qog'oz, akvarel
4. Tiflis manzarasi
1837-yil
Karton, moybo'yoq
32.2×39.5 sm
5. 1831 yil 21-avgust kuni Varshava yaqinida gusarlar leyb-gvardiyasi hujumi
1837-yil
Karton, moybo'yoq
65.8×79.3 sm
6. «Andrey Nikolayevich Muravyov portreti»
1836-38
Karton, moybo'yoq
31.1×25.4 sm
7. Dengiz manzalari yelkanli qayiq bilan fragment
Qog'oz, akvarel
9×15.5 sm
8. «Gersog Lerma»
1832-1833-yillar
Xolst, moybo'yoq
60×51 sm
9. Kavkaz manzaralari tog'liklar uyi bilan
1837-1838-yillar
Karton, moybo'yoq
36×43.5 sm
@Rassomlar
1. Kavkaz manzaralari tuyalar bilan
1837-1838-yillar
Xolst, moybo'yoq
Qoraagach qishlog'i yaqinidagi Tamarasxe qoyasining xarobalari
2. Tegirmon va ahil uchlik bilan peyzaj
1835-yil
Qog'oz, akvarel
3. Emiliya, «Ispanlar» pyesasi personaji
1830-1831-yillar
Qog'oz, akvarel
4. Tiflis manzarasi
1837-yil
Karton, moybo'yoq
32.2×39.5 sm
5. 1831 yil 21-avgust kuni Varshava yaqinida gusarlar leyb-gvardiyasi hujumi
1837-yil
Karton, moybo'yoq
65.8×79.3 sm
6. «Andrey Nikolayevich Muravyov portreti»
1836-38
Karton, moybo'yoq
31.1×25.4 sm
7. Dengiz manzalari yelkanli qayiq bilan fragment
Qog'oz, akvarel
9×15.5 sm
8. «Gersog Lerma»
1832-1833-yillar
Xolst, moybo'yoq
60×51 sm
9. Kavkaz manzaralari tog'liklar uyi bilan
1837-1838-yillar
Karton, moybo'yoq
36×43.5 sm
@Rassomlar