❇️رسم نمودار در ایویوز+ سیو کردن ایویوز در ورد
❇️ ضمنا با استفاده از راهنمای (هلپ) ایویوز می توانید رسم انواع نمودارهای دیگر را ملاحظه کنید.



🌐 کانال دکتر منجذب

✅ سرمایه اجتماعی و گفتار درمانی
✍️ دکتر محمدرضا منجذب


⭕️ سرمایه اجتماعی بنوعی پیوند و اعتماد مردم با سیاستگذار است. بطور معمول سرمایه اجتماعی در اول روی کار آمدن هر دولت در بالاترین درجه خود قرار دارد. زیرا هنوز عملکرد و تاثیر سیاستهای آن دولت در اقتصاد روشن نیست. لذا فرض بر اینست که گفتار سیاستگذار در عمل محقق می شود. چون اعلام سیاست توسط سیاستگذار (قبل از اعمال آن) میتواند تاثیرگذار باشد و اگر مردم به سیاستگذار اعتماد بالا داشته باشند حتی اعلام سیاست قبل از اعمال آن تاثیر مطلوب و مورد نظر سیاستگذار را بدنبال خواهد داشت، و برعکس تاثیری وارونه خواهد گذاشت اگر مردم به سیاستگذار اعتماد نداشته باشند. به همین دلیل اعلام سیاست قبل از اجرای آن یک نوع سیاست تلقی میشود.

⭕️ در شرایط کنونی اقتصاد ایران اولا سیاستگذار باید با احتیاط بیشتری سیاستهای آتی را اعلام کند و ثانیا ابتدا باید بتواند اعتماد حداکثری مردم را به خود جلب نماید و سپس مراحل بعدی را طی کند. اطمینان مردم به سیاستگذار جزو سرمایه های اجتماعی یک کشور تلقی میشود که بدست آوردن آن به مراتب سخت تر است و از دست دادن آن بسیار آسان تر است. این مهم تنها با ممارست مستمر سیاستگذار در صدق گفتار در اعلام سیاستها، گزیده گویی و به موقع گویی (پرهیز از اعلام تند تند سیاستها و یا تغییر در سیاستها) بدست میآید.

⭕️ در حال حاضر که اقتصاد ایران درگیر مشکلات عدیده و بزرگی چون تورم، تحریم، بیکاری، رکود و ... است، بنظر می رسد استفاده از گفتار درمانی باید با احتیاط بیشتر و کارشناسی شده انجام شود. این می تواند درجه ی اطمینان میان مردم و سیاستگذار را حفظ و حتی بیشتر کند. حتی مشکلاتی که حل آن زمانبر است اعلام گردد. توصیه می شود کمتر از گفتار درمانی استفاده گردد و بیشتر راهکارهای اصولی و عملیاتی و در عمل انجام شود. چرا که در گذشته ی دولت های قبلی امتحان مناسبی پس نداده است.




🌐 کانال دکتر منجذب

✍️ دکتر محمدرضا منجذب: مقایسه تغییرات درآمدسرانه ایران و ترکیه طی زمان

🛑 طی مقایسه روند درآمدسرانه ترکیه و ایران، میتوان ملاحظه کرد که از 1800 الی 2020، تا جنگ جهانی اول این دو عدد در یک راستا حرکت کرده اند. طی دوره جنگ اول و دوم جهانی ترکیه نسبت به ایران افت داشته است. اما بعد از وقوع جنگ ایران و عراق حرکت مزبور بالعکس و بنفع ترکیه رقم خورده است. قاعدتا از جنبه تحلیلی موضوع مزبور باید منطق پشت فرایند رشد و توسعه اقتصادی دو کشور مورد ارزیابی و مقایسه قرار گیرد.




🌐 کانال دکتر منجذب

⭕️ سیاستهای تکراری به چه هزینه ای
✍️دکتر محمدرضا منجذب

✅ سابق بر این در پستی با عنوان منحنی فیلیپس در ایران و نقش سیاستگذار به این مساله مهم اشاره کردم که در اقتصاد هر انتخابی هزینه ای دارد. بودجه انقباضی 1401 حداقل روی کاغذ، بدین معناست که مهار و کاهش تورم اولویت اصلی دولت است. لیکن این انتخاب ممکن است با هزینه سنگین افزایش بیکاری همراه گردد. بویژه که اگر تحریم ها برداشته نشود.

✅هر اقتصادی از جمله اقتصاد ایران دارای (مجموعه ای از) منحنی های مختلف از منحنی فیلیپس کوتاه مدت هستند (با شیب منفی و نشاندهنده رابطه معکوس تورم و بیکاری) و با توجه به انتظارات تورمی جامعه این منحنی به سمت راست و بالا و یا به عکس چپ و پایین حرکت میکند. در ایران از سالهای 1392 به بعد که بدنبال پیگیری برجام انتظارات تورمی جامعه کاهش یافته بود منحنی فیلیپس به سمت چپ و پایین منتقل شده بود. و از سال 1396 به بعد با توجه به رشد نقدینگی بالا و نیز خروج امریکا از برجام و ... انتظارات تورمی به شدت افزایش یاقته است و منحنی فیلیپس (کوتاه مدت) ایران به سمت راست و بالا رفته است و هم تورم افزایش یافته و هم بیکاری (بلندمدت) از یک نقطه منحنی فیلیپس پایین به یک نقطه (سمت راست و بالاتر) منحنی فیلپس بالاتر رفته است، ضمن اینکه بیکاری ایران در سالهای اخیر به مراتب فراتر از بیکاری طبیعی بوده است .

✅آگاهی از شیب منحنی فیلیپس و میزان تاثیر انتظارات بر آن (و سایر عوامل) در هر اقتصادی میتواند راهنمای خوبی برای سیاستگذار باشد. به عنوان مثال ما از سال 1392 سیاستهای ضدتورمی را دنبال میکردیم که شدت آن موجب افزایش بیکاری شده بود. بعبارت دیگر شدت سیاستها (بویژه پولی انقباضی یا انبساطی - بسته به شرایط) ممکن است تاثیری غیر قابل انتظار از منظر سیاستگذار بر اقتصاد و تولید برجای گذارد. ولی اگر از شرایط منحنی فیلیپس و سایر شرایط اطلاعات کافی در دسترس سیاستگذار باشد ممکن است سیاستهای خود را با شدت کمتری اعمال کند که در جای خود آثار تورمی (یا رکودی) کمتری را به اقتصاد تحمیل میکند. اکنون که منحنی فیلیپس کوتاه مدت در سطح بالایی قرار دارد، سیاستهای شدید انقباضی و ضدتورمی تاثیر بیشتری بر رکود و بیکاری دارد. این خود موجب تشدید فقر و کاهش بیشتر رفاه می گردد. باید از سیاستهای شدید انقباضی پرهیز کرد.

✅ اقتصاد ایران بدلیل تحریمهای شدید دهه اخیر خسارتی بیشتر از دوره جنگ را متحمل شده است. همچنین اقتصاد ایران از اقتصاد بین المللی منفک شده است و از فرایند توسعه پس افتاده است. در کنار سیاستگذاری های اصولی و داخلی نمی توان بدون رویکرد بیرونی اقتصاد را بجلو برد. باید تغییرات استراتژیکی را تعریف و دنبال کرد، والا سیاستهای تکراری که قبلا جواب نداده، اگر تکرار شود جواب نمی دهد. فقط هزینه ها را روزافزون بر جامعه تحمیل می کند. در مورد بودجه 1401 انشاالله در پستی مستقل نظرم را اعلام می کنم.




🌐 کانال دکتر منجذب

🌐 چالش صدساله بودجه در ایران
✍️ دکتر محمدرضا منجذب

⭐️ علیرغم سابقه هفتاد ساله در برنامه و صد ساله در بودجه ریزی، این سابقه طولانی نتوانسته تاثیر مطلوبی را در اقتصاد داشته باشد. موارد زیر نشاندهنده نکته مزبور است و لازم است نگرشی اصولی بر بودجه ایجاد و اعمال گردد، تا از این بن بست عبور کنیم:


✅ اولین بودجه ایران کسری داشته است، همانطور که آخرین آن دارای کسری است.
✅ بودجه های ایران تورم زا بوده و هستند.
✅ بودجه در ایران در مسیر توسعه حرکت نکرده است. بودجه های سالانه هم در مسیر برنامه های پنج ساله نبوده است.
✅ بودجه انبساطی بوده، چه در حالت کسری بدون نفت، که برای جبران کسری فشار بر نقدینگی تحمیل شده است. و چه در حالت با درآمدهای نفتی که بطور جاه طلبانه خواسته ایم رشد بالایی داشته باشیم و بصورت اورلپ انبساطی عمل کرده ایم. این مورد را در قبل و بعد انقلاب تکرار کرده ایم.
✅ دولت خود را متولی یکه تاز اقتصاد در تمامی مشکلات و در فرایند رشد می داند، این خود بودجه را تورم زا تربیت کرده است.
✅ بودجه شرکت های دولتی از بودجه دولت بیشتر بوده، و نظارت دقیقی بر آن نیست. عدم شفافیت در هزینه کرد وجود دارد.
✅ در گشایش های ارزی در بودجه، گرایش به واردات کالاهای مصرفی بوده، تا کالاهای واسطه ای و سرمایه ای، و فناوری و انتقال تکنولوژی مناسب برای فرایند توسعه اقتصادی.
✅ نهادهای عمومی شبه خصوصی، دارای درآمد و هزینه های بالایی هستند. اینها بودجه هیچ نظارتی منابع وسیعی از درآمدها و هزینه ها را در اختیار دارند و بنا به صلاحدید خود هزینه می کنند. این رویه در در چارچوب فرایند توسعه و نه در مسیر تعریف برنامه ها قدم بر می دارند.
✅ ساختار بودجه اشکالات اساسی دارد. در این خصوص به این موارد اشاره می شود: عدم تطابق بودجه مصوب با عملکرد، عدم شفافیت در هزینه کرد بودجه، عدم مدیریت بهینه دارایی ها و بدهی های دولت، نداشتن مبنای سیاستگذاری و استراتژیک برای بودجه، عدم تسلط مجلس بر بودجه ریز یعنی سازمان مدیریت که رییس آن از طرف رییس جمهور بدون دخالت مجلس تعیین می شود، مجری بودجه وزارت اقتصاد است و لذا بودجه ریز سازمانی دیگر و مجری آن وزارتخانه ای دیگر است و ...
✅ سهم نفت در بودجه بالاست و سهم مالیات پایین، این موجب می شود که دولت پاسخگو و توسعه مدار نباشد، ضمن اینکه درآمدهای مالیاتی پایدار هستند




🌐 کانال دکتر منجذب

🌐 تاثیر تحریم ها بر رشد اقتصادی، تولید و بودجه در ایران/ دکتر محمدرضا منجذب ♦️گزارش سالانه بانک جهانی حاکی از آن است که دوره جدید تحریمهای ترامپی تولید ایران منقبض شده است. این در شرایطی هست که تولید جهانی دارای رشد و تولید خاورمیانه و شمال آفریقا با ثبات بوده است. از طرف دیگر رشد تولید و رشد تولید بدون نفت منفی بوده است.
♦️در شرایطی که رشد 62 درصدی درآمدهای مالیاتی در بودجه 1401 عملا نه در توان اقتصاد و نه در توان سازمان مالیاتی است، برداشتن تحریمها در وهله اول، و سپس در تعامل واقعی با دنیا و اقتصادجهانی قرار گرفتن تنها راه حل نجات اقتصاد ایران و قرار گرفتن در مسیر توسعه است.
♦️ در غیراینصورت عملا سی درصد کسری بودجه آشکار باضافه رشد درآمد مالیاتی بعنوان کسری بودجه پنهان تاثیرهای مخرب تورمی و ضدتولیدی خود را تشدید خواهد کرد.

❇️ تاثیر مداخله دولت بر رقابت بین زنجیره های تامین سبز و غیرسبز با هدف مدیریت رفاه اجتماعی
❇️ نوع مقاله : مقاله پژوهشی

✍️ نویسندگان: دکتر محمدرضا منجذب، دکتر محمدکاظم صیادی و محمدجواد فرصیاد


♦️ چکیده

♦️ امروزه با توجه به افزایش آلودگی‌های زیست‌محیطی توجه دولت‌ها به مفهوم زنجیره تامین سبز افزایش یافته است. زنجیره تامین سبز محصول سبز را تولید کرده که سازگاری بالایی با محیط زیست دارد. هدف از این مقاله بررسی تاثیر مداخله دولت بر روی رقابت بین زنجیره‌ها، محیط زیست و رفاه اجتماعی است. در این مقاله سه مدل مختلف ارائه می‌شود. در مدل اول دو زنجیره تامین سبز و غیر‌سبز با یکدیگر رقابت داشته و دولت حضور ندارد. در مدل دوم دولت برای استفاده از زنجیره تامین سبز فرهنگسازی انجام می‌دهد و در مدل سوم از زنجیره تامین غیر‌سبز مالیات اخذ می‌کند. تابع هدف دولت رفاه اجتماعی است. در هر دو مدل مداخله دولت، بازی به صورت استاکلبرگ است. برای حل مدل‌ از روش تحلیل عقب‌گرد استفاده می‌شود. این روش روند استنتاج رو به عقب در مسائل با مراحل محدود، با هدف بدست آوردن اقدام بهینه در هر مرحله است. برای محاسبات ریاضی و بدست آوردن متغیرهای تصمیم، نرم افزار متلب و میپل به کار رفته است. نتایج نشان می‌دهد که در صورت دخالت دولت به صورت فرهنگ‌سازی آسیب‌های زیست‌محیطی کمتر می‌شود. نتیجه دیگر این است که شرایط افزایش رفاه اجتماعی در حالت فرهنگ-سازی مشخص می‌شود. همچنین این امکان برای زنجیره تامین سبز فراهم می‌شود در صورت برقراری روابطی معین میان پارامترها قیمت خود را بالا ببرد. در مدل اخذ مالیات اگر دولت هدف خود را بیشینه کردن رفاه اجتماعی قرار دهد، تحت هر شرایطی رفاه اجتماعی نسبت به حالت عدم حضور دولت افزایش می‌یابد.

♦️ لینک دانلود




🌐 کانال دکتر منجذب

♦️ مراحل کاربرد تخمین مدل DYNARDL
✍️ دکتر محمدرضا منجذب

1- آزمون مانایی از متغیرها: متغیر وابسته از رتبه اول باید مانا باشد، و سایر متغیرها می توانند از رتبه صفر یا یک مانا باشند.
2- تخمین مدل به روش Ardl
3- بررسی آزمونهای تشخیص Ardl
4- کاربست روش شبیه سازی Ardl پویا
5- استفاده از روش تخمین Krls و تفسیر نتایج

برای مطالعه مقاله بیس کلیک کنید.




🌐 کانال دکتر منجذب

♦️ بازخوانی مقاله دکتر هاشم پسران با عنوان شناسایی اثرات تحریم ها بر اقتصاد ایران (کلیک کنید)

✍️دکتر محمدرضا منجذب:
تحلیل های متفاوتی در بررسی اثرات تحریم بر اقتصاد ایران صورت گرفته است. برجستگی تحلیل دکتر پسران استفاده از به روزترین داده های آماری اقتصاد ایران، پردازش علمی آن، و نتایج جالب و مطابق با واقعیات است. نکات اصلی و نتایج مهم این تحقیق به شرح زیر است:
1- شکی نیست که تحریم ها به اقتصاد ایران آسیب رسانده است، اما نباید زیان سال ها سوءمدیریت اقتصادی را دست کم گرفت. رشد تولید بالفعل و پایین ایران نسبت به تولید بالقوه، تورم بالا و نوسانات رشد تولید را نمی توان در تحریم ها ردیابی کرد و ریشه های داخلی ناشی از دوره های طولانی سوءمدیریت اقتصادی دارد.
2- قیمت ها، رانت جویی، سیستم بانکی ضعیف و موسسات مالی توسعه نیافته جزو عوامل اصلی است. لیکن تحریم ها برخی از این روندها را تشدید کرده و اجرای اصلاحات به شدت مورد نیاز را به تاخیر انداخته است.
3- در زمان افزایش شدت تحریم ها، دولت ها گرایش به سیاست های ضد بازار، مانند یارانه های کلان برای غذا و انرژی دارند، و حتی ممکن است آنها را تشدید کنند، یا برای کاهش نرخ ارز به چند نرخی برای ارز متوسل شوند.
4- تحریم ها بر رشد تولید اثری کاهنده و حدود ۲ درصد در سال تخمین می‌زنیم که وقتی در طول زمان انباشته شود قابل توجه است.
5- حتی اگر عملکرد رشد ایران را در دوره 1-2021-1989 با ترکیه و سایر اقتصادهای نوظهور اندازه مشابه مقایسه کنیم، متوجه می‌شویم که رشد تولید 3 درصدی ایران هنوز کمتر از میانگین رشد 4.4 درصدی است که توسط اندونزی، ترکیه، کره جنوبی و تایلند در یک دوره مشابه تجربه شده است.
6- اثرات احتمالی تحریم ها بر انحراف قیمت ها و افزایش نابرابری درآمدی و فقر مشخص است. هزینه واقعی خانوارها در ایران کاهش یافته است توزیع درآمد در مناطق شهری و روستایی ناعادلانه تر شده است. ضریب جینی ایران در حال افزایش است و تقریباً در همان سطح ضریب جینی ایالات متحده است که در میان اقتصادهای پیشرفته در بالاترین میزان است.
7- تحریم ها همچنین به برخی از اثرات مثبت منجر شده است. صادرات غیرنفتی از 600 میلیون دلار قبل از انقلاب به حدود 40 میلیارد دلار رسیده است. بخش فناوری پیشرفته در 10 سال گذشته شاهد رشد تصاعدی بوده است و اکنون یکی از سریع‌ترین بخش‌های در حال رشد منطقه است. شرکت‌های بزرگ مبتنی بر وب ایران توسط رقابت بالقوه شرکت‌های آمریکایی خود که در پرانتز نشان داده شده‌اند محافظت شده‌اند، از جمله: دیجی کالا (آمازون)، آپارات (یوتیوب)، کافه بازار (گوگل پلی)، اسنپ (اوبر)، دیوار (کریگ‌لیست). تخمین زده می شود که اکنون بیش از 65 درصد خانوارهای ایرانی به اینترنت متصل هستند. این گسترش سریع توسط دولت تسهیل شد تا اینترنت پرسرعت مقرون به صرفه در ایران به واقعیت تبدیل شود.
8- تحریم ها همچنین منجر به پیشرفت های قابل توجهی در زمینه موشک ها و سایر فناوری های نظامی شده است.
9- تحلیل ما همچنین به وضوح نشان می‌دهد که تحریم‌ها تنها می‌توانند بخش نسبتاً کمی از واریانس رشد تولید را توضیح دهند و دلیل رشد تولید کم و بیش از حد نوسان ایران باید باشد. همچنین لغو تحریم ها به احتمال زیاد اثرات مثبت کوتاه مدت خواهد داشت و برای پایداری بلندمدت اصلاحات اساسی، علاوه بر مدیریت بهتر اقتصاد، مورد نیاز است.
10- این شامل اصلاحات گسترده ای در بانکداری، سیستم مالیات و یارانه، یکسان سازی نرخ ارز، و توسعه یک سیستم منسجم شبکه امنیت اجتماعی برای حمایت از فقرا است. سیاست‌های توسعه منطقه‌ای باید با اولویت دادن به مناطق دورافتاده آغاز شود. سیاست‌های دولت باید برای بخش خصوصی شفاف‌تر شوند .




🌐 کانال دکتر منجذب

❇️ شرایط اصلی تخمین مدل Ardl
✍️ دکتر محمدرضا منجذب

♦️ اول، اگر متغیری از رتبه دوم مانا باشد، نمی توان از این روش استفاده کرد.
♦️ دوم، تاخیرات در مدل باید مناسب تعیین گردد.
♦️ سوم، جمله خطا نباید دارای خودهمبستگی باشد.
♦️ چهارم، اگر از مدل پویا استفاده می شود، مدل باید باثبات باشد.
♦️ پنجم، اگر متغیرها در سطح هم مانا باشند، می توان از این روش استفاده کرد.
♦️ ششم، اگر متغیرها در رتبه اول مانا باشند، می توان از این روش استفاده کرد.
♦️ هفتم، اگر متغیرها برخی در سطح و برخی با یک تفاضل مانا باشند، می توان از این روش استفاده کرد.
♦️ هشتم، برای استفاده از مدل پویا، شرط مانا نبودن متغیر وابسته شرط اصلی است.


🔹مطالب مرتبط👈 مراحل کاربرد تخمین مدل DYNARDL
🔹کتاب مرتبط همراه با نرم افزار
🔹مجموعه همه چیز در مورد ARDL
🔹همه چیز در مورد NARDL

🌐 کانال دکتر منجذب

❄️ چرا در سیاستگذاری اقتصادی موفق نیستیم؟
✍️ دکتر محمدرضا منجذب


🔻یکی از مباحث مهم و مطرح اقتصاد ایران اینست که چرا سیاست های اقتصادی کارآیی لازم را دارا نیست؟ و یا اینکه چرا این سیاست ها اثر مطلوب را مانند سایر اقتصادهای دنیا ندارد. برخی در پاسخ متوجه اساتید و فارغ التحصیلان این رشته می دانند و برخی مسایل و دلایل دیگری را مطرح می کنند. در صورتی که اساتید و ایرانیانی هستند در خارج از ایران یا بعنوان اقتصاددان و یا سیاستمدار موفق هستند. همچنین شبیه به این سیاستها در آنجا پاسخگو است. بنابراین در پاسخ بسوال مزبور باید بدنبال پاسخهایی دیگر باشیم، از قبیل:
1- تحریمها اقتصاد را سیاست زده کرده است، لذا ابتدا باید مشکلات سیاسی اقتصاد را برای دوره ای بلندمدت حل کنیم و تثبیت کنیم، و سپس به سیاستگذاری اقتصادی بیاندیشیم.
2- سوء مدیریت و گماردن مدیران ضعیف یا بی ربط در پست های تخصصی، این تفکر حاکم است که با شش ماه در یک پست اقتصادی چم و خم کار و تصمیم گیری را یاد می گیریم
3- کم تجربگی مدیران در سمت های اجرایی محوله
4- تحول گرا نبودن مدیران اقتصادی
5- عدم استفاده کاربردی از اساتید و اهل فن در عمل
6- روزمرگی و احساسی تصمیم گرفتن و عمل کردن
7- بی برنامگی و نداشتن برنامه بلندمدت اصولی، و عدم پای بندی به برنامه
8- نفت زدگی اقتصاد، در تحریم که درآمد نفتی کم میشود با معجزه نقدینگی بدنبال حل مشکلات هستیم، با گشایشهای نفتی هم افراطی واردات داریم چه کالاهای مصرفی و چه واسطه ای، بدون ایده و تفکر بلندمدت و بصورت روزمره
9- دولت خود را متولی یکه تاز اقتصاد در تمامی مشکلات و در فرایند رشد می داند، و حل تمامی مشکلات اقتصادی را دولت می داند. این در میان مردم هم یک فرهنگ شده، و لذا اهمیت و سهم عمده و مهمی برای بخش خصوصی قائل نیستیم.
10- بدلایل فوق بودجه دولت در تاریخ صدساله خود دچار مشکلات ساختاری بوده و هست، و بودجه در مسیر توسعه صد سال است که قفل شده است.
11- پوپولیسم الگویی بوده که در سال های اخیر بشدت سیاستگذار داخلی را تحت تاثیر قرار داده و اجازه تفکر و سیاستگذاری اصولی را از وی گرفته است.
12- وجود نهادهای عمومی و غیرعمومی غیر دولتی که سهم بالایی از اقتصاد ایران را در اختیار دارند و تابع سیاست های دولت، توسعه و امثالهم نیستند.


🌐 کانال دکتر منجذب

✳️ تاثیر کنترل قیمت بر بازار، بررسی موردی بازار اجاره
✍️ دکتر محمدرضا منجذب

♦️در اخبار داشتیم که با توجه به افزایش نرخ اجاره ها دولت در صدد کنترل آن است. در بررسی و تحلیلی ساده می توان گفت علاوه بر عرضه و تقاضای واحدهای استیجاری و قیمت مسکن همراه با تغییرات این دو (که دو عامل مهم و اصلی تعیین کننده و تغییر دهنده نرخ اجاره هستند)، کاهش ارزش پول ملی در سالیان اخیر عامل سوم افزایش نرخ اجاره بوده است. حال اگر دولت بخواهد نرخ اجاره را بصورت دستوری در نرخی پایین تر از نرخ تعادلی نگهدارد، این سیاست دو تاثیر کوتاه مدتی و بلندمدتی بر نرخ اجاره خواهد داشت.

♦️در کوتاه مدت چون امکان افزایش واحدهای استیجاری وجود ندارد و عرضه آن ثابت است برمبنای نمودار سمت چپ قیمتی پایین تر (کمبود عرضه واحدهای استیجاری) همراه باکنترل جریمه ای موجب کاهش کشش تقاضا و عمودی تر شدن آن میشود و نرخی در بازار سیاه بمراتب بالاتر از نرخ تعادلی بازار میشود. لیکن در بلندمدت (نمودار سمت راست) امکان افزایش عرضه واحدهای استیجاری موجب مثبت شدن شیب عرضه واحدهای استیجاری میشود و قیمت دستوری پایینتر از تعادلی از نقطه شکست موجب عمودی تر شدن دو منحنی عرضه و تقاضا می گردد. دراینصورت در بلندمدت افزایش اجاره بمراتب شدیدتر از کوتاه مدت خواهد بود.

♦️سیاست مناسب مدیریت عرضه و تقاضای این بازار به روشهای مختلف و مبتنی بر بازار است که در بلندمدت بتواند موجب انتقال عرضه به راست و تقاضا به چپ گردد. مطالعه کشورهای موفق در این خصوص قابل توصیه است.


مطلب مرتبط👈 بهای دخالت دولت در بازارها را چه کسی می دهد


🌐 کانال دکتر منجذب

♦️چرا در شوکهای (نفتی، جنگ، مذاکرات اتمی و ...) کُند عمل می کنیم، نگاهی به نظریه ادوار تجاری (ایران)

✍️دکتر محمدرضا منجذب:
🔍همواره علم اقتصاد و متغیرهای اقتصادی تحت تاثیر اقتصاد و غیر اقتصاد هست. در ایران متغیرهای غیراقتصادی و عمدتا سیاسی تاثیر بسزایی بر اقتصاد داشته و خواهد داشت. متاسفانه در تصمیم گیریها و ارایه طریق بسیار کند عمل می کنیم. بطوریکه مذاکرات ایران در خصوص مسایل اتمی در مجموع بیش از بیست سال طول کشیده است.


🔍طولانی بودن مذاکرات موجب شده که آثار سیکلی آن بر ادوار تجاری دائمی باشد و نه موقت. بر مبنای نظریه رابرت لوکاس نوبلیست اقتصاد خروج اقتصاد از روند بلندمدت خود موقت است و عاقبت تولید به روند بلندمدت خود باز می گردد. لیکن بررسی روند تولید ایران طی 62 سال اخیر نشان میدهد بعد از ورود نفت به اقتصاد ایران، خروج از روند طبق نظر نلسون و پلاسر نوبلیست های اقتصاد اتفاق افتاده و این شوک مثبت بصورت رندوم واک بوده و روند به بالاتر منتقل شده است و بازگشتی نداشته است (آزمون مانایی از روند تولید حاکی از نامانا بودن آن طی دوره است). متاسفانه در دوره جنگ و با طولانی شدن آن نیز تولید از روند خودش پایین افتاده و به آن بازگشت نداشته است. این اتفاق در دهه 90 با ایجاد تحریمها مجدد اتفاق افتاده است. (نمودار را نگاه کنید). مذاکرات هم در دوره اوباما و بایدن طولانی و فرسایشی شده است.


🔍توصیه کاربردی: متاسفانه سیاستمدارن چه قبل انقلاب و چه بعد انقلاب در پاسخ به شوک ها بر اقتصاد ایران بسیار کُند عمل کرده اند و یا حتی عکس العملی نداشته اند و این موجب شده آثار شوک ها بصورت دائمی بر تولید تاثیر گذارد (مقاله دکتر پسران). حال آنکه در کشورهای دیگر و مشابه با زبدگی و سریعا عکس العمل مناسب نشان داده اند و آثار شوک ها رفع و رجوع شده و تاثیری موقت بر اقتصاد داشته است. باید انسان های زبده، نخبه، مسلط به دیپلماسی اقتصادی حقوقی و سیاسی در حوزه تصمیم قرار گیرند. هم چنین مراکز موازی و متعدد تصمیم جمع و جور شده یکدست و هماهنگ، و با سرعت وارد عمل شوند.

لینک مطلب در روزنامه تعادل
🌐 کانال دکتر منجذب

❇️ چرا بهره وری و تولید در دوران پساظهور در حد کامل است
✍️ دکتر محمدرضا منجذب

♦️ بمناسبت ایام نیمه شعبان و ولادت یگانه منجی عالم بشریت، انگیزه نگارش سطور زیر را یافتم و آن را به خوانندگان محترم تقدیم می کنم. در اینجا به مستنداتی اشاره خواهد شد که نتیجه آن افزایش بهره وری انسان بحد بالقوه خود در دوران حکومت حضرت خواهد بود.
♦️ اول، برطرف شدن ضعفها و بیماری های همه مردم ، و جایگزین شدن قدرت و صحّت به جای ضعف و بیماری تصریح شده است .سلامتی و صحت بهره وری تولید را افزایش می دهد.
♦️ دوم، در دوره پساظهور همگان از امکانات و نعمت های الهی بهره مند می شوند. زمینه تلاش و فعالیت اقتصادی در دسترس همگان است. انحصار در تولید از بین می رود و الگوی عدالت اجتماعی برپا می شود.
♦️ سوم، در دوره حکومت حضرت مهدی (ع) خود و یارانش از پایین ترین درجه از نعمت های مادی بهره مند هستند. از سوی دیگر مردم آن زمان در رفاه، آرامش و آسایش بسر می برند. شرایط استفاده از مواهب طبیعی برای همگان یکسان است. این موجب افزایش رضایت خاطر همگان می شود.
♦️ چهارم، در سطح زمین، قطعه ای خراب و ویران نباشد مگر این که آن را آباد سازد و زمین هرچه را که از انواع گیاه دارد بیرون آورده و رویش می دهد و مردم در زمان آن حضرت چنان متنعم می شوند که هرگز بدان گونه از نعمت های الهی برخودار نشده باشند.
♦️ پنجم، دوران پس از ظهور، دوران برقراری عدل و داد بدست حضرت مهدی (ع) در سرتاسر عالم است. جلوگیری از ستم فراگیر، پایان دادن به ظلم های اقتصادی، پیشگیری از تاراج های بین المللی، پایان جنگ افروزی از سطح جهانی تا بین خانواده، و ...همگی اتفاقات مثبتی است که در عرصه اقتصاد و غیراقتصاد روی می دهد.
♦️ ششم، یاران حضرت مهدی (ع) کسانی هستند که مانند آنان در تاریخ بشر کمتر پیدا می شود. افرادی که در اوج تدین و اوج تخصص از کارایی بالایی برخوردارند. در اقتصاد از آن بعنوان بهره وری و افزایش بهره وری یاد می شود. در اینصورت در دوران پس از ظهور بهره وری در حداکثر و در سطح بهینه خود قرار دارد. از اینرو تولید بحد توان و بالقوه خود می رسد.
♦️ هفتم، ظهور حضرت مهدی (ع) همراه با عدالت گسترده و نابودی همه ظالمان و فاسدان خواهد بود. بیدادی و ستم برچیده می شود و امنیت برقرار می شود. امنیت همراه با امنیت اقتصادی و عدالت یکی از پایه های رشد و توسعه اقتصادی است. در سایه امنیت، ریسک سرمایه گذاری کاهش می یابد و با گسترش آن رشد و توسعه اقتصادی سرعت می گیرد.
♦️ هشتم، مصرف بهینه می شود، و مصارف در میزانی خواهد بود که سلامت جسم و تعالی روح بشر بدنبال خواهد داشت. انسان سالم (تر) موجب افزایش بهره وری است.
♦️ نهم، فناوری پیشرفته در خدمت انسان متعالی در عصر ظهور قرار خواهد گرفت. در حالی که تا ظهور دو باب از بیست و هفت باب آن گشایش یافته، پیشرفت علم چهارده برابر در دوره پساظهور فناوری را گسترش چشمگیری می دهد.
♦️دهم، دو ویژگی که همه از آن برخوردار هستند ، سبب گشوده شدن درب های آسمانی شده و برکات الهی را از زمین و آسمان برای آنان و همه موجودات در سراسر گیتی به ارمغان می آورد . این دو ویژگی عبارتند از : 1 - ایمان 2 - تقوا .
✳️در آن روزگار ، این دو خصلت عظیم معنوی اختصاص به گروه خاصّی ندارد و همگان از آن بهره مند خواهند بود ، همگانی شدن این دو خصلت سبب گشوده شدن نعمت های الهی می شود که واقعاً شگفت انگیز و بهت آور است.
بامید آمدنش و تحقق زودتر آن روزگاران🌺
🌐 کانال دکتر منجذب

♦️چرا روند نرخ ارز افزایشی خواهد بود؟
✍️دکتر محمدرضا منجذب
قسمت اول

🔹در تحلیل و پاسخ به موضوع باید قوای عرضه و تقاضای ارز و عوامل موثر بر آن مورد بررسی و مداقه قرار گیرد. در اینصورت می توان موارد زیر را برشمرد:
🔹نخست، احتیاط دولت و بانک مرکزی در تامین ارز مورد نیاز بازار: نخستین دلیل در بروز نوسانات مرتبط با نحوه عملکرد بانک مرکزی در مواجهه با بازار ارزی کشور است. واقع آن است که بانک مرکزی در نحوه تامین ارز مورد نیاز بازار، راه‌های ارایه آن و زمان ارایه ارزهای مورد نیاز عملکرد مناسبی از خود به ثبت نرسانده است. در واقع بانک مرکزی بیشتر در شمایل نهادی واکنشگر به مدیریت بازار ارز پرداخته است تا ساختاری که به دنبال کنش مناسب در مواجهه با بازار ارز باشد. مبتنی بر این رویکرد نخستین دلیل افزایش نرخ ارز و شاید مهم‌ترین دلیل آن نحوه مدیریت این بازار توسط بانک مرکزی است.
🔹دوم؛ کاهش صادرات نفتی و غیرنفتی به دلیل تحریمها و تشدید روز بروز آن. گزاره دوم در خصوص مشکلات ارزی نیز مرتبط با عرضه ارز در داخل است. به هر حال شرایط پساکرونا، تحریم‌های اقتصادی و برخی مشکلات داخلی وضعیتی را ایجاد کرد که صادرات کشور در بخش‌های مختلف با کاهش روبه رو شد. در این شرایط بانک مرکزی هم در عرضه ارز مورد نیاز بازار، مدیریت مطلوبی از خود نشان نداد تا در نهایت بازار با کمبود ارز و پس از آن با افزایش نرخ ارز مواجه شود.
🔹سوم؛ گشایش فعالیت‌های اقتصادی و افزایش تقاضای ارز برای تامین مواد اولیه برای تولید و غیره؛ در شرایطی که گشایش‌های اقتصادی برای هر اقتصادی می‌تواند خبر امیدبخشی باشد، اما این روند برای اقتصاد ایران منجر به افزایش تقاضاهای ارزی و متعاقب آن افزایش نرخ ارز شد. با توجه به اینکه بنگاه‌های اقتصادی برای افزایش دامنه‌های فعالیت خود احتیاج به تجهیزات و تکنولوژی‌های خاصی داشتند، این روند بر افزایش نرخ ارز افزود.
🔹چهارم؛ تشدید تحریم‌های امریکا، که هم موجب کاهش درآمدهای ارزی شده و هم مشکل ورود ارز به داخل را ایجاد کرده است: نمونه عینی یک چنین مشکلاتی در بلوکه شدن میلیاردی دلار از دارایی‌های ارزی ایران در کره جنوبی، عراق، و ... نمایان شد. تحریم‌های امریکا باعث شد ایران نتواند از درآمدهای ارزی خود استفاده کند و این روند باعث افزایش نرخ ارز در کشورمان شد. این روند در نهایت اثرات عینی خود را در افزایش نرخ باقی گذاشت و باعث شد نرخ ارز صعودی شود.
🔹پنجم؛ تامین کسری بودجه دولت با افزایش نرخ ارز: موضوع بعدی معادله کسری بودجه دولت است. کسری بودجه‌ای که یکی از عوامل اصلی تکانه‌های ارزی کشور بوده است. این روند کسری بودجه هر سال در زمان بررسی بودجه دوباره طرح می‌شود و در نهایت باعث استقراض از بانک مرکزی، چاپ پول توسط دولت، رشد نقدینگی، توسعه پایه پولی و... می‌شود.




🌐 کانال دکتر منجذب