( 2) Kur’an’ın Çağrısına Uyup Ona itaat Etmek, Kur’an’a Karşı
Gelmekten Sakınmak

Samimi mü’min, aziz ve yüce olan Allah’ın Kelamı’na kulak
verip, ona uyan ve itaat edendir. O, Allah’ın emirlerine uyar,
Onun yasakladıklarından kaçınır. O’nun çağrısına cevap verir,
çizdiği sınırlarda durur. Allah şöyle buyurur:

“Aralarında hüküm vermesi için Allah’a ve Rasûlüne davet edildiklerinde, mü’minlerin sözü ancak ‘İşittik ve itaat ettik’ demeleridir. İşte asıl bunlar kurtuluşa erenlerdir.” (24/Nûr, 51) Allah, onların niteliklerini ve Kur’an ile olan ilişkilerini tanımlarken şöyle buyurur: "Allah’ın peygamberlerinden hiçbiri arasında ayırım yapmayız. İşittik, itaat ettik. Ey Rabbimiz, affına sığındık! Dönüş sanadır” dediler.”
(2/Bakara, 285) Aziz ve yüce olan Allah, kullarına bunu emreder ve şöyle buyurur:

“Ey inananlar! Hayat verecek şeylere sizi çağırdığı zaman, Allah ve Rasûlüne uyun. Ve bilin ki, Allah kişi ile onun kalbi arasına girer ve siz mutlaka onun huzurunda toplanacaksınız." (8/Enfal, 24) İşte bu, Allah’ın şu buyruğunu açıklar:

“Mü’minler ancak, Allah anıldığı zaman yürekleri titreyen, kendilerine Allah’ın âyetleri okunduğunda imanlarını artıran ve yalnız Rablerine dayanıp güvenen kimselerdir." (8/Enfal, 2)

Süddî şöyle der:

“Mü’min, zulmetmek istediğinde, ona: ‘Allah’tan kork!’ denilince, hemen sakınır ve ürperir." ³¹⁵

Allah, bunun zıddını yapmaktan sakındırmış, bunun sapma,
dalâlet, dünya ve âhirette azabı, cezayı gerektiren bir durum olduğunu bildirmiştir:

Kur’an ile amel etmekten yüz çevirmek, büyük zulümdür. Allah şöyle buyurur:

“Kendisine Rabbinin âyetleri hatırlatılıp da ona sırt çevirenden, kendi elleriyle yaptığını unutandan daha zalim kim vardır!" (18/Kehf, 57)

İsyan, Yahudilerin tavrı ve onlann yoludur. Allah, onlara
şöyle buyurur: “Size verdiklerimizi kuvvetlice tutun, söylenenleri anlayın, demiştik. Onlar: İşittik ve isyan ettik, dediler.” (2/Bakara, 93)

Kuşkusuz Kur’an’ın nâzil olmasındaki en büyük amaç,
Kur’an ile amel etmek, onun çağrısına kulak vermek ve ona tutunmaktır. Bunun gerçekleşmesi durumunda, dünya ve âhirette rahmet, hidayet ve huzur elde edilir. Allah şöyle buyurur: “İşte bu (Kur’an), bizim indirdiğimiz mübarek bir kitaptır. Buna uyun ve Allah’tan korkun ki size merhamet edilsin.” (6/En’am, 155)

“Ey insanlar! Şüphesiz size Rabbinizden kesin bir delil geldi ve size apaçık bir nur indirdik. Allah’a iman edip O’na sımsıkı sanılanlara gelince, Allah onları kendinden bir rahmet ve lütuf (deryası) içine daldıracak ve onları kendine doğru (giden) bir yola götürecektir." (4/Nisa, 174-175)

“Kitab’a sımsıkı sarılıp namazı dosdoğru kılanlar var ya, işte biz böyle iyiliğe çalışanların ecrini zayi etmeyiz." (7/A’raf, 170)


315 -el-Cami' li Ahkâmi'l-Kur’an, 7/364


🍃Kur'an'dan Etkilenme ve Kur'an ile Amel Etme.

╭┈─────── ೄྀ࿐ ˊˎ-
╰┈➤ @Tefsir_ibn_Kesir 🌸🍃]

Kur’an ile amel etmek, onun çizdiği sınırlara uymak,
ona kulak verip ona itaat etmek, Kur’an’ı hakkıyla okumaktır:

“Kendilerine kitap verdiğimiz kimselerden bazısı) onu, hakkını gözeterek okurlar.” (2/Bakara, 121) Yani, ona gerçek anlamda uyar ve onunla amel ederler. Seleften bir topluluktan rivayet edildiğine göre³¹⁶,

Abdullah bin Mes’ud (ra) şöyle dedi:

“Canımı elinde olan Allah’a yemin ederim ki, ‘onu, hakkını gözeterek okumak’ Kur’an’ın helâlini helâl, haramını haram kabul etmek ve Allah’ın indirdiği şekilde onu okumaktır.”³¹⁷

Kur’an ile amel etmek, Allah’ın buyurduğu gibi Kur’an ehli
için en yüce zikir ve en büyük şereftir:

“Doğrusu Kur’an, sana ve kavmine bir öğüttür. İleride ondan sorumlu tutulacaksınız.” (43/Zuhruf, 44)

İbni Kesir şöyle der:

“Kur’an’ın, kendi dilleri ile indirilmiş olması, onlar için bir şereftir. Onlar, Kur’an’ı en iyi anlayan insanlardı. Dolayısıyla Kur’an’a en çok sarılanların, onun gereğince en fazla amel edenler olmaları gerekirdi. Nitekim ilk muhacirler ve onlara benzeyip, onlara tâbi olanların en hayırlıları da böyle yapmışlardı. Âyette sadece onların zikredilmesi, hitabın
diğer insanlara olmadığı anlamına gelmez:

“Andolsun, size içinde sizin için öğüt bulunan bir kitap indirdik. Hâla akıllanmaz mısı­nız?” (21/Enbiyâ, 10) “(Önce) en yakın akrabanı uyar.” (26/Şuârâ, 214) ‘Ondan sorumlu tutulacaksınız’, yani Kur’an’dan ve onunla nasıl amet ettiğinizden, çağrısına nasıl karşılık verdiğinizden elbette sorguya çekileceksiniz.”³²⁰

Bunun delillerinden biri de, Müslim’in, Nevvâs bin Semandan (ra) rivayet ettiği hadistir. Sem’an şöyle dedi:

Rasûlullah’ın (sav) şöyle buyurduğunu işittim: “Kıyamet günü, Kur’an ve onunla amel edenler getirileceklerdir. Kur’an’ın önünde, Bakara ve Âl-i İmran sûreleri olacaktır.”³²¹

Bunun için Kurtûbi şöyle der: “Allah'ın Kitabı’nı bilen kimseler, o kitabın yasaklarına riayet etmeye, o kitapta kendilerine yapılan açıklamalar gereğince öğüt almaya, korkarak ve onun gözetimi altında olduklarını bilerek Allah’tan gerektiği gibi hayâ etmeye ne kadar da layıktırlar?!  Çünkü böylelerine peygamberlerin yükü verilmiş ve kıyamet gü­nünde İslâm’a, Kurana aykırı hareket eden diğer din ve inanç sahiplerine karşı şehadet edecek konuma yükselmişlerdir.”³²²


316 - Tefsiru’t-Taberî, 2/487-495.
317 - Tefsîru’t-Taberî, 2/489.
320 - Tefsiru’l-Kufani'l-Azim, 4/128-129
321 - Müslim, Salâtu’l-Müsâfırîn, 6/90.
322 - el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’an, 1/2.


🍃Kur'an'dan Etkilenme ve Kur'an ile Amel Etme.

╭┈─────── ೄྀ࿐ ˊˎ-
╰┈➤ @Tefsir_ibn_Kesir 🌸🍃]

İbni Kayyim, Kur’an okuyan, onun emirlerine boyun eğip gereklerini yerine getirmeyen, yasaklarından kaçınmayan, hükümlerini uygulamayan, Kur’an’ın yoluna ve metoduna sarılmayan kimsenin, Yahudilere benzeyen kimselerden olduğunu ifade eder. Allah, Tevrat’a karşı Yahudilerin durumunu, ona aldıkları tavrı bize anlatmıştır:

“Tevrat’la yükümlü tutulup da “onunla amel etmeyenlerin durumu, ciltlerce kitap taşıyan merkebin durumu gibidir. Allah’ın âyetlerini yalanlamış olan kavmin durumu ne kötüdür! Allah, zalimler topluluğunu doğru yola iletmez.” (62/Cuma, 5)

İbni Kayyim şöyle der:

“Allah, iman etmek, üzerinde düşünmek, amel etmek ve kendisine çağırmak için Kitab’ını yüklenip sonra bunun aksini yapan kimseleri, sırtında cilt cilt kitap taşıyan,
içinde ne olduğunu bilmeyen eşek gibi sadece Kur’an’ı ezberleyip, onu düşünmeden ve anlamadan okuyan, ona tabi olmayıp, hüküm için ona başvurmayan, onun gereklerini yerine getirmeyen kimse lerle karşılaştırıyor. Kur’an ile ilişkisi böyle olan bir kimsenin elde ettiği, sadece sırtındaki yüktür. Onun, aziz ve yüce olan Allah’ın Kitabı ndan elde edeceği hisse, sırtında kitaplar olan bu eşeğin taşıdığı hisse kadardır. Bu nedenle, her ne kadar bu örnek Yahudiler için verilmişse de, anlam itibariyle Kur’an’ı taşıyan ancak onunla amel etmeyen, onun hakkını vermeyen, onun emir ve yasaklarına gerektiği gibi riayet etmeyen kimseleri de kapsamaktadır.”³²⁴

Ehl-i Kitab’ın, kendilerine gönderilen kitaplarla amel etmeyi
terk etmelerini şu âyet açıklar: “Allah, kendilerine kitap verilenlerden, ‘Onu mutlaka insanlara açıklayacaksınız, onu gizlemeyeceksiniz’ diyerek söz almıştı. Onlar ise bunu kulak ardı ettiler, onu az bir dünyalığa değiştiler. Yaptıkları alış-veriş ne kadar kö­tü!” (3/Âl-i İmran, 187)

Mâlik bin Muğavvel der ki:

“Yani onlar, onunla amel etmeyi terk ettiler.”³²⁵

Şa’bî’den şöyle dediği rivayet edilmiştir:

“Gerçekten onlar, kitaplarını okuyorlardı ancak onunla
amel etmekten vazgeçmişlerdi.”³²⁶

Aziz ve yüce olan Allah, Peygamberi’ne (sav) ve onun ümmetine, vahyine uymayı ve Kitabı ile amel etmeyi emretmiştir:

“Rabbinden sana vahyolunana uy. O’ndan başka tanrı yoktur. Müşriklerden yüz çevir.” (6/En’am, 106)

İbni Kesir şöyle diyor:

“Yani ona uy, onun peşinden git ve onunla amel et. Kuşkusuz sana Rabbinden vahyolunan, kendisinde hiçbir şüphe olmayan gerçektir.”³²⁷

Allah şöyle buyurur:

“Rabbinizden size indirilene (Kur’an’a) uyun. O’nu bırakıp da baş­ka dostların peşlerinden gitmeyin. Ne kadar da az öğüt alıyorsunuz!” (7/A’raf, 3)


324 - el-Emsâl fi’l-Kur’an, 213-214. Bkz. el-Cimân fı Teşbîhâti’l-Kur’an, 266.
325 - “Tefsirut-Taberî. 6/299; Ebu Ubeyd, Ğarîbu’l-Hadis, 4/174.
326 - Ebu Ubeyd, Fedâilu’l-Kur’an, 62; Tefsiru’t-Taberî, 6/299.
327- tefsiru’l-Kur'ani’l-Azim, 2/163.


🍃Kur'an'dan Etkilenme ve Kur'an ile Amel Etme.

╭┈─────── ೄྀ࿐ ˊˎ-
╰┈➤ @Tefsir_ibn_Kesir 🌸🍃]

╭┈─────── ೄྀ࿐ ˊˎ-
╰┈➤ @Tefsir_ibn_Kesir 🌸🍃]

Cabir’den (r.a) rivayet edildiğine göre, Rasûlullah (sav) şöyle buyurdu:

“Kur’an, şefaat eden ve şefaati kabul edilendir. Savunduğu tasdik edilendir. Kim onu önünde tutarsa, o, kendisini Cennet’e götürür. Kim onu arkasına atarsa, o, kendisini Cehennem’e götürür.”³²⁹

Kurtûbî şöyle der:

“Kur’an, Kur’an ilmini elde ettiği halde Kur’an’dan yararlanamayan, yasak kıldığı şeylerden uzak durmayıp sakınmayan, çirkin günahlar ve yüzkızartıcı suçlar işleyen bir
kimsenin aleyhine delil ve onun karşısına dikilecek bir davacı olacaktır.

Nitekim Rasûlullah (sav) şöyle buyurmuştur: “Kur’an, ya lehine veya aleyhine bir delildir.”³³⁰

Rasûlullah’ın (sav), “Bir topluluk, Allah’ın evlerinden bir evde toplanarak Allah’ın Kitabı’nı okur, aralarında müzakere ederlerse, üzerlerine ancak huzur/sekînet iner. (Allah’ın) Rahmet(i) onları kaplar, melekler de onları kuşatır. Allah, onlan kendi katindakilerin yanında anar.”³³¹

hadisini dikkatli bir şekilde okuduğumuzda, hadisin bizi Kur’an-ı Kerim okumaya, Kur’an’ı müzakere etmek ve öğrenmek için bir araya gelmeye teşvik ettiğini görürüz.
Aynı zamanda Kur’an ile amel etmeyi, insanları soy-sop vs.’ye dayanmaktan, düşünmeden ve üzerinde kafa yormadan, tutunmadan ve amel etmeden Kur’an’ı ezberlemekten sakındırdığını görü­rüz. Bu nedenle -özellikle- Kur’an hafızının, Kur’an üzerinde dü­şünmesi, hayatının tüm alanlarında onun gereklerine göre amelde bulunması gerekir. Aksi halde o kimse, İbni Abbas’ın (ra) bahsetmiş olduğu şu kimseler arasında olur:

“Eğer Kur’an hafızları, Kurana hakkıyla uysalar ve gerektiği gibi hareket etselerdi, şüphesiz Allah onları severdi. Ancak onlar, bu Kur'an ile dünyayı istediler. Bunun için de Allah onlara buğzetti ve onları insanlar arasında alçalttı."³³²

İşte bu yüzden Kur’an onlara hidayet etmez ve onları dünya-âhiret mutluluğuna ulaştırmaz.

Ebu Said el-Hudrî (ra) şöyle dedi:

“Yıllar sonra bir nesil gelecek, namazı ihmal edecek, arzularına uyacaklar ve bundan dolayı da cehennem çukurlarına atılacaklardır. Onlardan sonra başka bir nesil gelecek, onlar Kur’an okuyacaklar, ancak okudukları köprücük kemiklerini geçmeyecek. Kur’an’ı üç kişi okur: Mü’min, mü­ nafık ve günahkâr.” “Bu üç kişi kimlerdir?” diye sorulunca, şöyle dedi: “Münafık, Kurana inanmayan; günahkâr, Kur'an ile kazanç elde eden (nemâlanan, onu tüketen); mü’min ise, onunla amel
edendir.”³³⁸


329 - Sahih-u İbni Hibban, 1/443; Sünen-i Said bin Mansur, 1/65. Sahihu’l Câmi (2/818) (hadis no: 4443)
330 - el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’an, 1/2.
331 - Müslim, Zikr ve’d-Dua, 17/21.
332 - Kurtûbî. el-Câmi’ li Ahkâmi’l-Kur’an, 1/20.
338 - Ahlâk-u Hameletu’l-Kur’an, 52; Müsned-i Ahmed, 3/38; el-Müstedrek. 4/590; Mecmeu'z-Zevâid, 6/231.


🍃Kur'an'dan Etkilenme ve Kur'an ile Amel Etme.

╭┈─────── ೄྀ࿐ ˊˎ-
╰┈➤ @Tefsir_ibn_Kesir 🌸🍃]