🔸وضعیت مذاکرات اتمی

🔸دور پنجم مذاکرات اتمی در هفته گذشته حتی پیش از آغاز نیز با حواشی همراه بود. رهبر تیم مذاکره‌کننده آمریکایی، استیو ویتکاف که پیش‌تر به‌صورت تلویحی به پذیرش غنی‌سازی با درصد پایین توسط ایران اشاره کرده بود، در چرخشی ۱۸۰ درجه‌ای، بار دیگر در گفت‌وگو با رسانه‌ها بر توقف کامل غنی‌سازی در ایران تأکید کرد. در پاسخ، رهبری و عباس عراقچی، رهبر هیئت مذاکره‌کننده ایرانی، نیز بار دیگر چنین درخواست‌هایی را غیرقابل‌پذیرش خواندند. عدم‌حضور تیم‌های فنی و ترک زودهنگام مذاکرات توسط ویتکاف، با بهانه عجیب رسیدن به پرواز (برای مقامی سیاسی که با هواپیمای اختصاصی سفر می‌کند)، به گمانه‌زنی‌ها در مورد بن‌بست در مذاکرات دامن زد.

🔸بااین‌وجود، طرفین این دور از مذاکرات را نیز «سازنده» ارزیابی کرده‌اند. آمریکایی‌ها از روند مثبت و عمانی‌ها از پیشرفت‌هایی در مذاکرات سخن گفته‌اند. وزیر امور خارجه کشورمان نیز این دوره را «حرفه‌ای‌ترین» خواند (معنای این توصیف را حقیقتاً خودشان باید توضیح دهند). هم‌چنین، اعلام شده است که ایران در حال بررسی پیشنهادهای عمان برای پیشرفت مذاکرات است.

🔸سؤال اصلی

🔸به‌نظر می‌رسد که باوجود غیرقابل آشتی بودن خطوط قرمز اعلام‌شده، دو طرف عجله‌ای برای ترک میز مذاکره از خود نشان نمی‌دهند. گرچه اختلافات بسیاری از جمله حضور بازرسان آمریکایی به‌جای بازرسان آژانس، نظارت بر سایت‌های نظامی و اعمال محدودیت بر برنامه فضایی و موشکی ایران می‌توانند موجب بروز موانع جدی در روند مذاکرات شوند، سؤال اصلی فعلی در مذاکرات، همچنان به‌رسمیت‌شناختن حق ایران برای غنی‌سازی اورانیوم است.

🔸فارغ از ماهیت راه‌کارهای پیشنهادی عمان و عملی‌بودن پیشنهاد ایجاد کنسرسیوم منطقه‌ای با اعراب، مشخصاً شرط اصلی پیشرفت مذاکرات، پذیرش حق ایران برای غنی‌سازی اورانیوم و داشتن چرخه کامل و بومی تولید سوخت هسته‌ای توسط واشنگتن است. این پذیرشِ حق غنی‌سازی بود که برجام را ممکن کرد و امروز نیز عقب‌نشینی آمریکا از درخواست «غنی‌سازی صفر»، شرط لازم (اما نه کافی) برای رسیدن به توافقی اتمی جدید خواهد بود.

🔸تنها توافق ممکن

🔸پذیرش حق غنی‌سازی ایران به‌هیچ‌وجه به‌معنای تضمین رسیدن به توافق نهایی نخواهد بود. نیروهای قدرتمندی در آمریکا و اسرائیل مخالف دادن هرگونه امتیاز به ایران و خواهان تکرار مدل لیبی هستند. علاوه‌بر این و علی‌رغم انگیزه دو کشور برای رسیدن به یک‌توافق، همچنان پرسش‌های فنی و سیاسی بسیاری بی‌پاسخ مانده‌اند.

🔸باتوجه‌به خطوط قرمز ایران، عملاً تنها توافق ممکن، محدودکردن فعالیت‌های اتمی از سوی ایران در قبال کاهش فشار اقتصادی از سوی آمریکا است. چنین توافقی، عملاً چیزی مشابه برجام، احتمالاً منهای بندهای محدودیت زمانی آن خواهد بود. به‌سختی می‌توان نتیجه موفقیت‌آمیزِ دیگری برای مذاکرات اتمی متصور شد. حال باید دید دولت آمریکا و ترامپ که برجام را «بدترین توافق تاریخ» خوانده بود، حاضر به پذیرش توافقی مشابه برجام خواهند شد یا خوش‌بینی‌های اخیر نسبت به احتمال توافق میان دو کشور، با همان سرعتی که به وجود آمدند، از بین خواهند رفت.

#ایران #برنامه_اتمی #مذاکرات #آمریکا

Archivist
@Partisan2015