Kitob o‘qish umrni uzaytiradimi?

Kitob oʻqish aqliy salohiyatimizni kuchaytirib, tasavvurimizni boyitishini hammamiz bilamiz. Bu maroqli mashgʻulot salomatlikka ham ijobiy taʼsir etadi.

AQShning Yel universiteti olimlari mutolaa va inson umri davomiyligi bogʻliqligi boʻyicha tadqiqot oʻtkazdi. 12 yil davom etgan ushbu ilmiy-tekshirish ishida uch ming olti yuzga yaqin keksa yoshdagi erkak va ayollar qatnashdi. Ular orasida ashaddiy kitobsevarlar ham, kitobni qoʻliga faqat uy yigʻishtirganda oladiganlar ham bor edi.

Aniqlanishicha, mutolaani sevadigan va bu ish bilan muntazam shugʻullanadiganlar boshqalarga nisbatan 2 yil koʻproq umr koʻrar ekan. Haftasiga 3,5 soatini va undan koʻproq vaqtini oʻqishga sarflaydigan keksalarda oʻlim xavfi yaqin 12 yilda boshqa qariyalarga nisbatan 20 foizga kam boʻladi.

“Kuniga atigi yarim soat mutola qilish umringiz uzoq boʻlishiga katta taʼsir koʻrsatadi”,

deydi tadqiqot mualliflaridan biri Bekka Levi.

Qiziq tomoni, “kitob terapiyasi” daromadi, kasb-kori, oilaviy ahvoli, irqi va hayoti farovonligidan qatʼi nazar barchaga birdek foydalidir. Biroq tadqiqotchilar aynan kitob mutolaasiga urgʻu berishyapti. Gazeta va jurnal oʻqish u qadar samarali emas.

Mutolaa asabiylashishni kamaytiruvchi eng oʻngʻay usullardan biri. U kundalik tashvishlardan uzilish imkonini ham beradi. Oʻqish miya uzoq vaqt yosh boʻlib qolishiga sabab boʻladi, miyadagi asab tizimi aloqalarini kuchaytirib, aqliy salohiyatni orttiradi. Qarilik va Alsgeymer xastaligini (xotirani yoʻqotish) ortga suradi. Bundan tashqari, mutolaa siqilishni yengishda qoʻl keladi, muomala-munosabat qobiliyati rivojlanishiga, ijodiy imkoniyatlar kengayishiga ijobiy taʼsir koʻrsatadi.

Kitob oʻqishning yuqorida sanalgan foydalari olimlarga koʻpdan ayon edi. Yel universiteti mutaxassislari uning boshqa bir muhim qirrasi – uzoq umr koʻrishga sabab boʻlishini aniqladi. Toʻgʻri, uzoq yashash juda koʻp omillarga bogʻliq. Lekin inson oʻziga berilgan umrni mazmunli, arzirli tarzda oʻtkazishi ham kerak. Bu borada mutolaa eng yaxshi koʻmakchidir.

Manba

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

Olimlar bakteriyalardan yangi antibiotik yaratdi

Bakteriyalarning antibiotiklarga chidamliligi ortib bormoqda va bu – zamonaviy tibbiyotning eng jiddiy muammolaridan. Muammo yechimlaridan biri esa bakteriyalarni bir-biriga qarshi qo‘llash bo‘lishi mumkin: olimlar bakteriyalar o‘z raqobatchilariga qarshi kurashish uchun ishlab chiqaradigan darobaktin moddasi asosida eksperimental antibiotik yaratish ustida ishlamoqda.

Manba

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

Nega bizda tibbiy xizmat sifati yaxshi emas, tibbiyot xodimlari nimaga bemorlarga e’tiborsiz deydiganlar uchun Ozod Sharofiddinov quyidagi gaplarini iqtibos qilib keltirmoqchiman.

“​​Odam mehnatiga yarasha maosh olmasa, maoshiga yarasha mehnat qila boshlaydi”

P.S. Qachonki vrachlarimiz mehnatlariga yarasha haq olishni boshlasa, tibbiyotimizda rivojlanish uchqunlarini sezishimiz mumkin.

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

Oʻzbekiston Respublikasi doimiy aholisining tarkibi

🏢 Statistika agentligi maʼlumotlariga koʻra, 2024-yilning 1-oktabr holatiga Oʻzbekistonda doimiy yashovchi aholi soni 37,4 mln kishini tashkil etgan.

✅ Bu koʻrsatkich, 2023-yilning mos davriga nisbatan 2,1 foizga koʻpaygan.

Shundan:

Ayollar soni – 18 545,9 ming kishi

Erkaklar soni – 18 809,5 ming kishi

Shahar joylarda – 19 047,1 ming kishi

Qishloq joylarda – 18 308,3 ming kishi

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

🇹🇷 Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘an kitob sotib olish uchun qanchalik mehnat qilganini bilasizmi?

📚 Imkoniyatingiz boricha ko‘proq kitob o‘qing! Kitoblar orqali fikr va dunyoqarashingiz o‘zgaradi. Dunyoga boshqacha ko‘z bilan qaray boshlaysiz.

@Shuhrat_Mallayev

Mol dunyoga berilma. Asalari ham asalni o'zim uchun yig'yapman deb o'ylaydi.

Jaloliddin Rumiy

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

Oʻqish-oʻrganishni toʻxtatgan odam qariydi. Yoshi yigirmadami yo saksondami – ahamiyatsiz. Oʻrganishda davom etgan odam yosh boʻlib qolaveradi. Hayotdagi eng muhim narsa – miyani yosh saqlash.

© Henri Ford

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

Inson tanasida yangi arteriya paydo bo'lyaptimi?

Qo'lning o'rta arteriyasi - odatda bu arteriya embrional davrda homilada bo'ladi. Bilak va tirsak arteriyalari rivojlanishi bilan yo'qolib ketadi.

2020-yilda Journal of Anatomy jurnalida chop etilgan tadqiqotda olimlar qo'lning o'rta arteriyasi saqlanib qolishi ko'payganligini aniqlashgan. Hozirda bu arteriya 35% holatda uchramoqda.

Olimlarning ta'kidlashicha, 80 yildan so'ng, arteriya to'liq saqlanib qoladi va normaga aylanadi. Bu arteriya qon oqimini oshirmaydi, balki jarohat olganda zaxira qon tomir vazifasini bajaradi.

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

📹 Ilmiy maqola va maqola yozish uchun dastlabki talablar.

Muallif: Baxtiyor Sheraliyev

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

Tibbiy turizm haqida "bir shingil"

Tibbiy turizm - biror davlatga davolanishga ehtiyoji bor chet ellik odamlar oqimini hosil qilish. Albatta O'zbekiston Markaziy Osiyoning "tibbiy markazi" sifatida bunday salohiyatga ega.

Odamlarni asosan ikki omil o'ziga jalb qiladi. Bu ham bo'lsa xizmat sifati va uning arzonligi.

Bizda tibbiy xizmatlar qo'shni respublikalarga solishtirganda ancha arzon. Lekin xizmat sifatichi? Xizmat sifati ham qolishmaydi. Lekin uni hozirgidan ham yaxshiroq holatga keltirish mumkin. Qanday deysizmi? Albatta, shifokorning barcha ehtiyojlarini to'liq qondirishga yetib, ortib ham qoladigan darajada haq to'lash orqali bunga erishish mumkin. Shifokor ehtijojlaridan ortib qolgan pulni nima qiladi? O'zining mutaxassisligi bo'yicha yangi kitoblar sotib oladi, chet ellarda malaka oshirish kurslarini o'tab keladi. Pul dardidan xoli bo'lgan shifokor o'z ustida ishlashni boshlaydi. Shifokor o'z ustida ishlashni boshladi degani bu xizmat sifati oshdi degani. Qarabsizki, "tibbiy turist"lar oqimi yana ham ko'payadi. Bu oddiygina formula. Mamlakatning dunyo tibbiyotidagi mavqeyi ham sifatli mutaxassislar orqali belgilanadi.

Tibbiyotimiz tibbiy turizm orqali yiliga bir necha o'n millionlab(dollarda) mablag' ishlab topishi mumkin. Buning uchun esa to'g'ri taktika va sifatli kadrlar kerak.

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

***

Yarimkecha. Kasalxona.
To‘rtta bemor. Bir tashxis.
Ko‘zdan uyqu qochdi yana,
Bosib kelar g‘alat his.

Qiziq holat kechar zimdan,
Hayrat oshar tinglarkan,
Dardi bitta bo‘lgan bilan,
Hamma har xil ingrarkan.

📚 Jaloliddin Sayyid, “Huqqaboz”

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

Aziz ayollar!

Sizlarni bugungi Xalqaro xotin-qizlar bayrami bilan chin qalbimdan muborakbod etaman! Sizlarga uzoq umr, sihat-salomatlik va oilaviy baxt tilayman! Omad har doim yor bo‘lsin! Hamisha bahor gullariday ochilib yurish nasib etsin! Yuzingizni kulgu hech qachon tark etmasin! Yana bir marta bayram muborak bo‘lsin!

Hurmat bilan Doctor Muxtorov

Kanalga ulanish👉@Pediatric_uz

Telegram | Instagram | Facebook

🔥Kitoblar 500 so‘mdan!*

Bayram munosabati bilan Asaxiy KATTA chegirmalar e’lon qiladi! Bu oddiy taklif emas, yilda atigi bir marta bo‘ladigan eng katta savdo kuni.

20-21-22-mart kunlari Asaxiyning barcha do‘konlarida bayramona chegirmalar o‘tkazamiz. Kitoblar narxi 50 000 500 so‘mdan boshlanadi 🎉

Do‘konlarimizda sizni maxsus narxli kitoblar bo‘limi va juda katta assortiment kutadi. Kitoblar hammaga yetishi uchun bir kitobdan 2 donagacha xarid qilish mumkin.

Shu kunlari tezlik juda muhim, birinchi borgan birinchi oladi) Do‘konlarimiz ish vaqti bilan bu yerda tanishing va bayram kunlari mehmonimiz bo‘ling.

*300 xildan ortiq kitoblar uchun katta chegirma - narxlar 500 so‘mdan boshlanadi

@asaxiybooks

🧠 Reading universiteti olimlari nonushtaga yong’oq iste’mol qilish miya faoliyatini kuchaytirishini aniqlashdi.

Konsentratsiya, xotirani va qaror qabul qilish tezligini yaxshilash uchun har qanday nonushtaga 50 gramm yong’oq qo’shish kifoya. Effekt olti soat saqlanadi.

P.S. Bu ayniqsa shifokorlar va o'qituvchilar uchun foydali.

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

⚡️Tadqiqot: Shakarli gazlangan ichimliklar saraton rivojlanish xavfini oshiradi.

Vashington universiteti olimlarining tadqiqotiga ko’ra, kuniga kamida bir marta shakarli shirin ichimlik ichadigan odamlarda og’iz bo’shlig’i saratoni rivojlanish xavfi gazlangan suv ichmaydiganlarga qaraganda besh baravar yuqoriroq bo’ladi.

Tadqiqot asosan yosh, chekmaydigan va spirtli ichimliklar iste’mol qilmaydigan odamlar orasida og’iz bo’shlig’i saratoni bilan kasallanish holatlarining keskin o’sishi fonida o’tkazildi.

Masalan, 2020 yilda og’iz bo’shlig’i saratonining 355 mingdan ortiq yangi holatlari aniqlangan, ulardan deyarli 177 mingtasi o’lim bilan yakunlangan.

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

😴 Tadqiqot: Kam uyqu tom ma’noda miya hajmini kichraytiradi.

Olimlar hammasi bo’lib yuzdan ortiq ilmiy tadqiqotlarni tahlil qilib chiqishdi, natijada uyquning buzilishi va uning yetishmasligi miya hajmining kichrayishi bilan bog’liq degan xulosaga kelishdi.

Uyquning yetishmasligi tufayli kognitiv qobiliyatlar yomonlashadi — xotira, diqqat va reaksiya tezligi pasayadi. Bu depressiya, tashvish va boshqa ruhiy kasalliklar xavfini oshiradi.

Shuningdek, uyqu vaqtida miya zaharli oqsillardan tozalanadi, agar ular to’planib qolsa Alsgeymer, demensiya va boshqa kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin.

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

🧠 Telepatiya fantastika emas: olimlar agar kerakli neyronlar aloqalari o’chirib qo’yilsa, miyamiz boshqa odamlarning fikrlarini o’qiy olishini aniqlashdi.

Kanadalik tadqiqotchilar miyaning ayrim qismlari «psi ingibitori» rolini o’ynashini aniqlashdi, ya'ni u odamlarda mavjud bo’lgan, lekin o’zi bilmagan tabiiy psixik va telepatik qobiliyatlarni chegaralab turadigan filtrdir. Ular magnit stimulyatsiyasi yordamida «filtrni» o’chirishga muvaffaq bo’lishdi, bu bemorlarning «psi» qobiliyatini oshirib, ularga onglari bilan obyektlarga ta’sir qilish imkonini berdi.

Olimlar tajriba ham o’tkazdilar: 108 nafar ko‘ngilli tasodifiy sonlar generatoriga fikr kuchi bilan ta’sir ko‘rsata oldi.

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

⚡️Olimlarning aniqlashicha, uyqudan oldin telefondan foydalanish uyqu sifatini buzilishiga olib keladi. Uyqusizlik xavfi esa 59% ga oshadi.

45 ming norvegiyalik talabalarning xatti-harakatlari tahlili shuni ko’rsatdiki: uyqudan oldin ekrandagi har qanday kontent — xoh u film, ijtimoiy tarmoqlar yoki hatto elektron kitob bo’lsin — ularning uyqu paytida energiyasi tiklanishiga to’sqinlik qilgan.

Ertalab o’zingizni tetik his qilishingiz uchun, uyqudan kamida bir soat oldin smartfondan foydalanishni to’xtatishingiz kerak. Mutaxassislar uyqudan oldin smartfondan foydalanish o’rniga qog’oz kitob o’qishni maslahat berishadi.

P.S. Ayniqsa qorungʻuda foydalanish

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov

🖼️ Tadqiqot: Tabiat suratlari og’riqni yengillashtiradi. Manzaralar tom ma’noda miyaning og’riqni his qilish bilan bog’liq qismidagi faollikni pasaytirishi aniqlandi.

Tadqiqot ishtirokchilariga turli suratlar ko’rsatildi, qo’liga tok yuborildi va tananing reaksiyasi kuzatildi. Shahar ko’rinishidan farqli o’laroq, tabiat manzaralari og’riq signallarini zaiflashtirdi.

P.S. National Geographic ko'proq tomosha qilsangiz, bosh kamroq og'rirkan.

Kanalga ulanish:👉@Dr_Muxtorov