ИҚРОР

Куй бўл қўшиғимга момогулдирак,
Бунча гурсиллама, оғир бўл, юрак.
Қийналдим, сиримни очишим керак –
Бир бахтсиз аёлни севаман...

Ҳар кун насибаси ҳақорат, қарғиш,
Баҳори бир лаҳза, узун умри қиш.
Бир истаги қолиш, минг аҳди кетиш –
Бир бахтсиз аёлни севаман...

Алдамчилик, ёлғон мендан наридир:
У менинг жонимдир, малак, паридир.
Биров деб яшади, мени деб қарийдир
Бир бахтсиз аёлни севаман...

Ўтда куйди, сувда чўкди йил, куни,
Менга насиб этди ойдин бир туни.
Энди ўлгим келар жим қучиб уни –
Бир бахтсиз аёлни севаман...

Аъзам  ЎКТАМ

@shomuz  - Yo‘limiz  bir!

ҚУТЛОВ

На бўлғай яшашни сал осон қилсанг,
Қил сиғмаган кўнглинг
Шуълага тўлсин.
Ҳар намоз орасин Рамазон билсанг,
Бир кунда беш ҳайит
Муборак бўлсин!

Аъзам ЎКТАМ

@shomuz   -  Yo‘limiz  bir!

ҚУТЛОВ

На бўлғай яшашни сал осон қилсанг,
Қил сиғмаган кўнглинг
Шуълага тўлсин.
Ҳар намоз орасин Рамазон билсанг,
Бир кунда беш ҳайит
Муборак бўлсин!

© Аъзам ЎКТАМ

У кетди. Боғларим шумшайди ғариб,
ғунчалар тумтайиб қарайди менга.
“Кетманг”, дея олдим айрилар чоғи,
“Хайр!” деб бўлмасди ҳеч қачон унга.

У кетди, кетди-ю, энди шум ўйлар
Санчилаверади мисли қора ўқ:
Ў, энди у ҳатто тушларимга ҳам
истаса киради, истамаса – йўқ...

Аъзам  ЎКТАМ

@shomuz   -  Yo‘limiz  bir!

ОРАЛИҚДА

Жонимга тегмоқда барчаси бир-бир,
Жон эса ҳалқумга келар охири.
Битта мен йўқ бўлсам не бўпти ахир —
Ўзбекнинг камайиб қолмас шоири.
На Тошкент, на Қўқон билади мени,
Ахир ўз-ўзимни алдаб, нетаман?
Шу оппоқ қоғоздан яширай нени —
Бир ўлиб кўрмадим, холос. Кетаман!
Бир қалтис қулади кеч кузги офтоб,
Чўққидан чўққига урилиб синди.
Куннинг синиқлари бунчалар сероб —
Улар юлдуз бўлиб милтирар энди.
Яна бегоналар янглиғ турарман,
Мезбонларга ўхшар отам ҳам онам.
Қишлоқ кўчаларин кезиб юрарман,
Танимас дўстимнинг болалари ҳам.
Қийнагай ҳар нарса юракни эзиб:
Шохи синиб қайтди қўчқор подадан.
Аянчли ғингшийди кўнглимни бузиб,
Итим яраланиб келди тўдадан.
Сўнг тонгда жўнарман яна қалтираб,
Ўз ҳолим ўйлайман аччиқ жилмайиб.
Шаҳарда болалар кутар мўлтираб,
Қишлоқда волидам қолар мунғайиб.

1990

© Аъзам ЎКТАМ

Кимдир  чорлаётир қайдадир мени,
кун бўйи  отланиб юраман,
уйғониб кетаман  тунлари
билгисиз чақириқдан.
Кимдир меҳримга зор,
ким кўмагимга,
ким шунчаки кўрмоқчи.

Бироқ ҳеч билмайман, билмайман,
қайга, кимнинг борай қошига?

Жудаям ғалати аҳволдаман мен:
Гўё турар жойин паққос унутган
дўстимдан хат  олдим.
«Тез етиб кел!»  деб,
лекин адреси йўқ конвертда унинг...

Аъзам ЎКТАМ

@shomuz   -  Yo‘limiz  bir!

Бугун номи эмас, асли ўзбек бўлганларнинг куни!

✅Ҳаммаёқда бонг урилаётганидек, бугун ўзбек тилига давлат тили мақоми берилган кун.

Бугун паспортида "ўзбек" деб ёзилганларнинг эмас, руҳи ўзбекларнинг куни.

Боласи камида 2 та хорижий тилларни биладиган, бироқ уйига келганида ўзбекча гапирадиганларнинг куни.

Фарзандини "рус боғча ва мактабга берсам, ақллироқ, билимлироқ бўлади", деб ўйламаганларнинг куни!

Байрам муборак, руҳи ўзбек бўлганлар!

@makhfuzaartikova

ҚИЗҒАНИШ

Оқ билакли гулойим,
Пок тилакли гулойим.
Эркин менинг пинжимда,
Оҳ, юракли гулойим.

Келсанг, кундай куларкан,
Кетсанг, гулдай сўларкан.
Ойдай тўлишган жувон
Қиздан ширин бўларкан.

Сен билан бутун бўламан,
Не бўлсам бу тун бўламан.
Сизникиман, деб қўйсанг,
Осмонга устун бўламан.

Сен борсанки, кўнглим тўқ,
Меникисан, тасаддуқ.
Олар ҳаммани, аммо
Худога ҳам бергим йўқ.

Аъзам ЎКТАМ

@shomuz    -  Yo‘limiz  bir!

#8Asinf
📝Aʼzam Oʻktam "Yillar o'tib"
🎙8 A-sinf o'quvchisi Mahammadova Muslimaxon
🎛 video mantajchi Nurmuhammatova Xushnozabegim

(*АЪЗАМ УКТАМНИ ЕД ЭТИБ*)
АБДУМАНННОН
АШРАФ.СУЗИ
ЖАМОЛДИН
АКБАРОВ
ИЖРОСИ.🎤🙏

Аъзам Ўктамни ёд этииб.

Бир порлади юлдуз бўлиб,
Кетди замин нурга тўлиб,
Дилимизга умид солиб,
Аъзам Ўктам, Аъзам Ўктам.

Шеърларида яшар ёниб,
Ўқидик биз уни қониб,
Муҳаббатда ошиқ Ғариб,
Аъзам Ўктам, Аъзам Ўктам.

Юрак уриб деди Ватан,
Бу кун номи бўлиб Улкан,
Халқи билан бир-жон, бир-тан,
Аъзам Ўктам, Аъзам Ўктам.

Мактаб қурдик номин этиб ёд,
У қалбларда яшар умрбод,
Шоир руҳи бўлсин букун шод,
Аъзам Ўктам, Аъзам Ўктам.

Абдуманнон Ашраф.

***
Кўнглим, сенинг заволинг тайин,
Озодлигинг беҳад, беҳудуд.
Сени сиқиб борар кун сайин
Суҳроб дея аталган вужуд.

Кўнглим, сенинг кўзлаганинг – кўк,
Кўнглим, сенинг қанотларинг ҳўл.
Сен султонсан, сендаги бор мулк
Суҳроб дея аталган бир қул.

Кўнглим – кўкка дохил фариштам,
Ишқсиз каслар касридан ҳайрон.
Оёғингга боғланган кишан –
Суҳроб дея аталган шайтон.

Кўнглим, сенсан энг гўзал ҳаёт,
Борлиғимни гуллатган гулим.
Аммо сени қилмас эҳтиёт
Суҳроб дея аталган ўлим.

Гоҳ орзуга шайлантиради,
Гоҳ етаклаб келади армон.
Сени шеърга айлантиради
Суҳроб дея аталган исён.

Суҳроб Зиё

ИККИ МУХАММАС ТАРИХИ
(Шоир Аъзам Ўктам фазилати)

Бисмиллаҳир-Роҳманир-Роҳийм.
Шоир халқи мақтанишга мойил, мақтов эшитишга ҳарис, кичик меҳнатини катта қилиб кўрсатишга моҳир бўлади. Биз ҳам шу хислатдан бенасиб бўлмасак керак.

Вақтида, мустамлака даври, тахминан 1995 (1988) йилларда Ҳақ таолодан иноят етиб, ҳазрат Амир Низомиддин Алишер Навоийнинг икки ғазалига ожизона мухаммас битиш насиб этди. Мухаммасда мустамлака ва ёт улусга қарамлик кайфиятлари ҳам акс этган эди.
Дархондаги икки хонали уйда эдим. Мухаммасни ёзишга ёздим-у, энди уни эшитадиган ва англайдиган одам қидириб қолдим. Кўп дўстларимни бир-бир кўз ўнгимдан ўтказдим. Йўқ, бу ожизона битиклар маъносини, тагдор ифодаларни англайдиган одам топиш қийин бўлди. Биласиз, ҳамма итеъдодли шоир биродарларимиз ҳам мумтоз шеъриятни англашга қодир бўлавермайди.
Шунда бирдан шоир Аъзам Ўктам ёдимга келди ва дарҳол телефон олдига ошиқдим.

Аъзам Ўктам яхши шоир бўлиш билан бирга, жуда диёнатли ва ибодатли инсон, заковатли китобхон, жуда зарофатли шеършунос шахс эди. У “Чўлпон” нашриётида (Навоий-30) муҳаррир бўлиб хизмат қилар, заковати туфайли илмий маърифий китобларга муҳаррирлик қилар, муқаддас Қуръони каримнинг устоз Алоуддин Мансур қаламига мансуб ўзбекча таржимасига, яна муборак “Мухтасари Виқоя” китобининг татар туркчасидан табдил қилинган ўзбекча нашрига ҳам муҳаррирлик қилган эди. Диққат-эътиборли мутахассис бўлгани учун нашриёт раҳбари, таниқли адиб Нурали Қобулнинг ишончини қозонган эди.

Бир оз хижолат билан унга қўнғироқ қилдим. Салом-аликдан кейин:
– Аъзамжон, Аллоҳдан иноят етиб, ҳазрат Навоий ғазалларига иккитагина мухаммас ёзилди... – дедим.
– Ҳа, эшитадиган қулоқ йўқми?! – деди.
– Эшитадиган қулоқ кўп, англайдиган қалб йўқ! – дедим. Бу сўзим туғри унинг юрагига борди.
– Ҳозир етиб бораман, Мирзо ака! – деди қатъият билан.
Бир таксига чиқиб, қисқа вақтда Дархонга, 5-қаватдаги кулбамизга етиб келди. Бир оз нафас ростлаб, суҳбатлашгач, икки мухаммасни ўқиб бердим. Бирмунча таъсирланди.

“Балки, олмоқ қасди бирла ғайри эл элдур санга” деган сатрни анча муҳокама қилди. У маҳалда босқинчи ва мустамлакачи “ғайри эл” ватанимизнинг пахтасини, тилласини, пилласини, барча бойликларни талар, яна ўзини халоскор санаб, “бахт-саодат келтирган” улуғ оға деб деб билар эди. Ҳақгўй шоирларнинг қўлларига эмас, тилларига кишан солинган эди. Аъзам Ўктам биродарим: “Неча беркитсанг, кўнгил ганжи яна кўпроқ бўлур, Очилиб оламга, зулм ўтган сари, порлоқ бўлур, Тикса маъно оғзини, Мирзо, бу иш қандоқ бўлур?” – каби сатрлардаги қочиримларни яхши англади.

“Ғам учун шундоқ мусаффо тутса ошиқ оламин, Бас, илоҳий ишқ учун лозим нечоғ покроқ замин”, “Бас, фанони этди йўл аввал бақо аҳлига чарх” сингари сатрлар устида тўхталди.

“Чет элликка мақтаниш” деган тўрт қатор шеърим бўлар эди.

– Ўзи Ўзбекистон қандай юрт эрур?
– Оҳ, унинг бағридан меҳмон аримас:
Келган ўзи қарир, боласи қарир,
Ва лекин сафари ҳечам қаримас”.

Халқимизда “сафарим қариди” деган гап бор. Яъни, меҳмон ўз манзилу маконига қайтгиси келса, “Сафарим қариди, энди мен қайтай”, дейди. Лекин юртимизни ишғол этган босқинчи халқнинг ўзи қариса ҳам, боласи қариса ҳам, сафари қаримас эди. Аъзам Ўктам биродарим бу шеърни кўп такрорлар эди. Шунга ўхшаб, юксак одоби туфайли, менинг кўнглимга қараб, икки ғарибона мухаммасга ҳам яхши баҳо берган бўлди.

Қачон бу ожизона икки мухаммасни очсам, қалби бор инсон – раҳматлик Аъзам Ўктам биродарим ёдимга келади.

Эй қадрдонларим! Шеър эшитиш учун пул сарфлаб, вақт ва куч сарфлаб, бир жойдан бир жойга борадиган дўстингиз борми?

Мирзо Кенжабек
09.02.2025.

@m_kenjabek
┈┈• ❀ 🌷☘️🌷 ❀ •┈┈•

ҚУТЛОВ

На бўлғай яшашни сал осон қилсанг,
Қил сиғмаган кўнглинг
Шуълага тўлсин.
Ҳар намоз орасин Рамазон билсанг,
Бир кунда беш ҳайит
Муборак бўлсин!

Аъзам ЎКТАМ

@shomuz   -  Yo‘limiz  bir!

ОРАЛИҚДА

Жонимга тегмоқда барчаси бир-бир,
Жон эса ҳалқумга келар охири.
Битта мен йўқ бўлсам не бўпти ахир —
Ўзбекнинг камайиб қолмас шоири.
На Тошкент, на Қўқон билади мени,
Ахир ўз-ўзимни алдаб, нетаман?
Шу оппоқ қоғоздан яширай нени —
Бир ўлиб кўрмадим, холос. Кетаман!
Бир қалтис қулади кеч кузги офтоб,
Чўққидан чўққига урилиб синди.
Куннинг синиқлари бунчалар сероб —
Улар юлдуз бўлиб милтирар энди.
Яна бегоналар янглиғ турарман,
Мезбонларга ўхшар отам ҳам онам.
Қишлоқ кўчаларин кезиб юрарман,
Танимас дўстимнинг болалари ҳам.
Қийнагай ҳар нарса юракни эзиб:
Шохи синиб қайтди қўчқор подадан.
Аянчли ғингшийди кўнглимни бузиб,
Итим яраланиб келди тўдадан.
Сўнг тонгда жўнарман яна қалтираб,
Ўз ҳолим ўйлайман аччиқ жилмайиб.
Шаҳарда болалар кутар мўлтираб,
Қишлоқда волидам қолар мунғайиб.

1990

© Аъзам ЎКТАМ

* * *

Аъзам Ўктам, Чори Аваз,
Равшан Файз ва Назар Шукур
хотирасига

Дунёга йиғлаб келиб,
Кулиб кетар шоирлар.
Юраги ғам-аламдан
Тўлиб кетар шоирлар.

Шоирин тирик пайти
Роса хўрлаб, куларлар.
Зўр шоирни тобутин
Кўтарганда биларлар.

Дунёдан жим ҳайқириб
Ўтиб кетганлар озми?
Шоир қадрин билмаслик
Фақат ўзбекка хосми?!

Тангрим, бунча сахийсан:
Тошда ҳам битар шоир.
Бир куни ўз халқидан
Аразлаб кетар шоир.

Шоир ҳам бу дунёдан
Кун кўриб ўтар қачон?!
Ўлмайдиган шоирни
Бу тупроқ туғар қачон?!

Дунёга йиғлаб келиб,
Кулиб кетар шоирлар.
Ёрига ўлмагин деб,
Ўлиб кетар шоирлар.

2021

©Насрулло ЭРГАШ

👉 www.tgoop.com/nasrullo_ergash